Από τον Γελωτοποιό

“Εμένα πάντως μου φαίνεται”, λέει βραχνά, “πως παρ’ όλα αυτά δεν ξέρεις παρά μια και μοναδική ιστορία, παιδί μου, την ιστορία του εκατοστού πρίγκιπα, που καταφέρνει να λύσει το αίνιγμα. Δεν ξέρεις όμως τίποτα για τις ιστορίες των προηγούμενων ενενήντα εννέα που χάθηκαν, επειδή δεν τα κατάφεραν”.
Ο καθρέφτης μες στον καθρέφτη, Μίχαελ Έντε..

Από τον Γελωτοποιό

Είχα γνωρίσει κάποτε έναν υπερήλικα παλαιογράφο.

Οι παλαιογράφοι είναι φιλόλογοι που ειδικεύονται στη μελέτη παλαιών κειμένων. Καθένας γνωρίζει καλύτερα κάποια εποχή. Άλλος τη βυζαντινή, άλλοι την ελληνιστική, άλλοι τα κείμενα της κλασικής αρχαιότητας. Είναι από εκείνους τους τύπους που παρουσιάζουν ο Ουμπέρτο Έκο και ο Νταν Μπράουν στα μυθιστορήματα τους, εκείνους που βλέπουν ένα παλίμψηστο και μπορούν να πουν πότε ακριβώς γράφτηκε και σε ποια περιοχή.

Ο παλαιογράφος Ανίκητος, έτσι ήταν το όνομα του (!), μου είχε αναφέρει πόσα αρχαία κείμενα σώζονται ολόκληρα. Είναι πραγματικά πολύ λίγα. Για τους περισσότερους αρχαίους φιλοσόφους έχουμε μόνο αναφορές σε κείμενα άλλων (όπως στους πλατωνικούς διαλόγους) ή θραύσματα – σπαράγματα (fragments).

 – Και ποια είναι τα κείμενα που διασώθηκαν; τον ρώτησα.
– Τα ποια σημαντικά.
– Με ποιανού κριτήριο;
– Με το κριτήριο εκείνων που τα αντέγραψαν, επειδή πίστευαν ότι άξιζε να το κάνουν.
– Με το κριτήριο των συγκαιρινών τους, δηλαδή.
– Και των μετέπειτα. Όπως των Αράβων.
– Ίσως τότε να υπήρξαν κάποιοι φιλόσοφοι και κάποια κείμενα, που να φαίνονταν πιο αληθή και πλήρη, τώρα, σήμερα, αν τα βρίσκαμε αυτούσια.
– Ίσως. Τότε θα αποφασίζαμε εμείς αν είναι καλύτερα ή όχι...

It’s the terror of knowing what this world is about
Watching some good friends screaming, «Let me out!»
Under Pressure, Queen (fut. David Bowie)

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Σκέφτομαι κάποιες φορές, ίσως για να παίρνω θάρρος, ότι ο Μπετόβεν έγραψε την τελευταία του συμφωνία, αυτή που θεωρείται από πολλούς ειδήμονες η ύψιστη μουσική σύνθεση, όταν ήταν πλέον εντελώς κουφός.

Δεν μ’ ενδιαφέρει πώς το έκανε, ξέρω ότι ήταν μεγαλοφυία, κι ότι μπορούσε να κάνει πράγματα αδιανόητα για μας, τους κοινούς θνητούς. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι το έκανε.