Πληθαίνουν και πάλι οι καταγγελίες για έξαρση των κρουσμάτων αυταρχικής και αλαζονικής συμπεριφοράς από ορισμένους Διευθυντές υπηρεσιακών μονάδων στο Υπουργείου Πολιτισμού, τόσο στην Αθήνα όσο και στην περιφέρεια! Οι συγκεκριμένοι πιστεύουν, προφανώς, πως ο καλύτερος τρόπος για να διοικήσουν είναι η δημιουργία κλίματος φόβου και ανασφάλειας στους εργαζόμενους, ο διαχωρισμός τους σε αρεστούς και μη, η δημιουργία «αυλής», οι ανοιχτές ή συγκαλυμμένος απειλές, ακόμα και η καταπάτηση του δημοσιοϋπαλληλικού κώδικα και η απαγόρευση αυτονόητων δικαιωμάτων των εργαζομένων στο διοικητικό και επιστημονικό τους έργο.

Το φαινόμενο δεν είναι νέο στο ΥΠΠΟΑ. Έχει βαθιές ρίζες στην προσωποκεντρική δομή των υπηρεσιών του ΥΠΠΟΑ, και στις διαχρονικές υπερεξουσίες των διευθυντών, όμως γιγαντώθηκε την εποχή της προηγούμενης Γενικής Γραμματέως όταν ο αυταρχισμός ξεκινούσε από τους πάνω ορόφους της Μπουμπουλίνας και διέτρεχε, αναπαραγόμενος, όλη την διοικητική ιεραρχία.
Την κατάσταση αυτή επέτειναν οι μνημονιακοί νόμοι για τη διαθεσιμότητα, την αξιολόγηση με την υποχρεωτική ποσόστωση του 15% του προσωπικού που έπρεπε να χαρακτηρίζεται «ανεπαρκές», την αυστηροποίηση του πειθαρχικού δικαίου. Ο συνδυασμός αυτών των δεδομένων, την ίδια περίοδο, με τον επανέλεγχο της διαδικασίας μετατροπής των συμβασιούχων σε αορίστου χρόνου, με τους ελέγχους του Σώματος Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης για τα ωράρια και το χτύπημα της κάρτας (στη Μπουμπουλίνας και αλλού) με σκοπό τις απολύσεις, με τις απανωτές ανώνυμες καταγγελίες που οδηγούσαν σε νέους ελέγχους, δημιούργησαν γόνιμο έδαφος για την καλλιέργεια κλίματος φόβου στους εργαζόμενους.
Όπως είναι γνωστό, η αποφασιστική και συλλογική αντίσταση των εργαζομένων στο ΥΠΠΟΑ (και συνολικά στο δημόσιο) ανέτρεψε αντιδραστικές διατάξεις και νόμους (διαθεσιμότητα, αξιολόγηση, πειθαρχικά), σταμάτησε προσχηματικούς ελέγχους και διώξεις, υπερασπίστηκε ζητήματα δημοκρατίας και αξιοπρέπειας στους χώρους δουλειάς.

Σε αυτή τη συγκυρία, αλλά και μέσω της αυταρχικής εφαρμογής του νέου Οργανισμού του ΥΠΠΟΑ, που επέδρασε βίαια στο σώμα της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, «άνθισαν» ο αυταρχισμός και η αλαζονεία σε κάποιες περιπτώσεις προϊσταμένων Υπηρεσιών, κάποιοι από τους οποίους μάλιστα εξασφάλισαν την επιθυμητή θέση ευθύνης το 2014, με διορισμό από τον τότε υπουργό χωρίς να μεσολαβήσει κρίση των αρμόδιων Υπηρεσιακών Συμβουλίων.
Η πληθώρα καταγγελιών και διαμαρτυριών οδήγησε μέχρι και στην έκδοση ειδικής εγκυκλίου από τη Γ. Γραμματέα, το Δεκέμβρη του 2015 που σημείωνε πως «σήμερα είναι πιο αναγκαία από ποτέ η καλύτερη δυνατή αξιοποίηση όλου του ανθρώπινου δυναμικού, που μπορεί να επιτευχθεί μόνο με τη δημοκρατική λειτουργία των υπηρεσιών και την καλλιέργεια πνεύματος συνεργασίας σε όλα τα επίπεδα». Ωστόσο σχεδόν κανενός το αυτί δεν ίδρωσε, ιδίως όταν δεν συνοδεύτηκε από στοχευμένες παρεμβάσεις στις υπηρεσίες που αντιμετώπιζαν με οξύτητα το πρόβλημα.

Δυστυχώς, όμως, τα πράγματα αντί να καλυτερεύουν, μάλλον χειροτερεύουν. Οι υπηρεσίες δεν λειτουργουν με τη δημοκρατία και τη διοικητική επάρκεια που θα έπρεπε. Κάποιοι προϊστάμενοι θεωρούν την υπηρεσία τσιφλίκι τους, συνεχίζουν να συμπεριφέρονται στους υφισταμένους τους με τρόπους απαράδεκτους και προσβλητικούς, οικειοποιούνται το συλλογικό έργο για προσωπική προβολή, συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν τους χώρους και τα μέσα της υπηρεσίας ως προσωπική τους ιδιοκτησία, κατανέμουν τη δουλειά όχι σύμφωνα με τις ανάγκες της υπηρεσίας και τις ικανότητες των υπαλλήλων αλλά κατά το δοκούν, υιοθετούν συμπεριφορές που εκθέτουν την υπηρεσία σε τρίτους. Οι υπηρεσίες όμως δεν διοικούνται αποτελεσματικά και παραγωγικά με αυταρχισμό και πνεύμα αλαζονείας. Το ανάποδο συμβαίνει, όταν πάνω στα υπόλοιπα προβλήματα (της έλλειψης προσωπικού, μέσων, των νόμων που αλλάζουν συνεχώς κλπ), οι υπάλληλοι έχουν να αντιμετωπίσουν και μια αυταρχική συμπεριφορά.

Τα φαινόμενα αυτά, που προφανώς και δεν αφορούν όλους τους προϊστάμενους, οφείλουν να προβληματίσουν αλλά και να ανοίξουν τη συζήτηση για μια άλλη δομή και πνεύμα συνεργασίας στο εσωτερικό των υπηρεσιών, τέτοια που να βοηθά την ομαδική δουλειά, τη συνεργασία και την ισότιμη αντιμετώπιση όλων των συναδέλφων. Την ανάγκη κατοχύρωσης του έργου, του προσδιορισμού των αρμοδιοτήτων αλλά και των επιστημονικών δικαιωμάτων του συνόλου του προσωπικού των Υπηρεσιών του ΥΠΠΟΑ.

Καλούμε τους συναδέλφους και τις συναδέλφισσες και τα σωματεία να καταγγέλλουν και να δημοσιοποιούν φαινόμενα αυταρχισμού.
Η δημοκρατία στους χώρους δουλειάς, η συναδελφική συμπεριφορά, η ισότιμη συνεργασία είναι ένα στοίχημα που πρέπει να το κερδίσουμε όλοι και όλες μαζί!

Ενωτική Αγωνιστική Κίνηση Υπουργείου Πολιτισμού