Το Κέντρο Βυζαντινών, Νεοελληνικών και Νοτιοευρωπαϊκών Σπουδών της Ανώτατης Σχολής Κοινωνικών Επιστημών των Παρισίων και το Κέντρο Βυζαντινών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης υπέγραψαν, το 2008, πρωτόκολλο συνεργασίας για την εκπόνηση ενός κοινού ερευνητικού προγράμματος με θέμα «Η πραγματικότητα στο Βυζάντιο». Στα πλαίσια της συμφωνίας αυτής, τα δύο ιδρύματα αποφάσισαν την οργάνωση Θερινού Πανεπιστημίου, το οποίο απευθύνεται στη διεθνή κοινότητα φοιτητών μεταπτυχιακού και διδακτορικού επιπέδου. Σκοπός του Θερινού Πανεπιστημίου είναι να εκπαιδεύσει νέους ιστορικούς κάθε κατεύθυνσης στις μεθόδους ανάλυσης του ιστορικού τεκμηρίου, το οποίο μπορεί να είναι λογοτεχνικής, νομικής, ιστορικής φύσης, ή ακόμη να αφορά τη μελέτη κάποιου αντικειμένου σχετικού με εκκλησιολογία, αρχιτεκτονική, παλαιογραφία ή νομισματική.

Η πρωτότυπη και καινοτόμος αυτή πρωτοβουλία δέχτηκε εφέτος τη γενναιόδωρη συμπαράσταση της Εταιρείας Μελέτης και Έρευνας της Ιστορίας των Σερρών (ΕΜΕΙΣ). Στην πρώτη διεξαγωγή του Θερινού Πανεπιστημίου («Η ερμηνεία του βυζαντινού τεκμηρίου : Τεχνικές και μέθοδοι» - Δράμα, Ιούλιος 2009) συμμετείχαν 25 υπότροφοι φοιτητές και επιπλέον δέκα ελεύθεροι ακροατές. Τον δεύτερο χρόνο («Το βυζαντινό παλάτι» - Δράμα, Ιούλιος 2010) συμμετείχαν 35 υπότροφοι, στο σύνολό τους, φοιτητές. Αυτό τον χρόνο, το Θερινό Πανεπιστήμιο θα έχει ως θέμα «Το βυζαντινό μοναστήρι» και θα πραγματοποιηθεί στην πόλη των Σερρών από 4 έως 13 Ιουλίου 2011. Έχουν χορηγηθεί σαράντα υποτροφίες, ώστε να δοθεί η δυνατότητα συμμετοχής σε περισσότερους φοιτητές απ’όλο τον κόσμο. 

Η φετινή τρίτη διοργάνωση, η οποία υποστηρίχτηκε από το ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, τίθεται υπό την αιγίδα του Υπ. κ. Παύλου Γερουλάνου.

Οι τρεις διοργανωτές είναι υπερήφανοι για τη συνέχιση της προσπάθειας αυτής, η οποία ανταποκρίνεται σε μια πραγματική ανάγκη για την επιμόρφωση εκείνων, που θα αποτελέσουν τους μελλοντικούς ειδικούς του βυζαντινού πολιτισμού.

Οι καθηγητές που θα διδάξουν στο θερινό πανεπιστήμιο στις Σέρρες είναι:

Béatrice CASEAU , CNRS France

Jean-Claude CHENEY , Université Paris IV Sorbonne

Marie-Hélène CONGOURDEAU, CNRS France

Georgy GEROV, Musée de Sofia

Πάρης Γουναρίδης, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Πέτρος Κουφόπουλος, Πανεπιστήμιο Πάτρας

Σταύρος Μαμακόπουλος, Πανεπιστήμιο Πάτρας

Inmaculada PEREZ-MARTIN

Conseil Supérieur Investigation Scientifique Madrid

Κωνσταντίνος Πίτσάκης, Πανεπιστήμιο Θράκης

Alice-Mary TALBOT

Dunbardon Oaks Center- Université d’Havard

Πλούταρχος Θεοχαρίδης, Εφορεία Θεσσαλονίκης