«Ενώ γραμμένοι νόμοι όταν υπάρχουνδικαιώματα ίσα έχουν φτωχοί και πλούσιοι
Μπορεί ο φτωχός τον πλούσιο,
αν τον προσβάλει,
να του απαντήσει με τον ίδιο τρόπο.
Τρανούς νικά ο μικρός αν έχει δίκιο
τη λευτεριά ένας λόγος φανερώνει:
«Ποιος για την πόλη ωφέλιμη έχει γνώμη
και θέλει να τη φέρει εδώ στη μέση»
Και λεύτερα ο καθείς μιλά ή σωπαίνει…»
Ευριπίδης «Ικέτισσες»*
Μείζονα ερωτήματα για την στάση του Ανώτατου Πνευματικού μας Ιδρύματος..
Μόνον μελαγχολία μπορεί, πια, να προκαλεί η επί σειρά ετών, και τείνουσα να προσλάβει ‘αφασικά’ χαρακτηριστικά, ηχηρή απουσία του ΤΕΙ Σερρών από κάθε εκδήλωση εθνικού εορτασμού –είτε πρόκειται για την 28ηΟκτωβρίου, είτε για την 17η Νοεμβρίου, είτε για την 25η Μαρτίου- δημιουργώντας οδυνηρούς συνειρμούς και εγείροντας μείζονα ερωτήματα για την στάση του Ανώτατου πνευματικού μας Ιδρύματος έναντι των κοινωνικών, οικονομικών και πνευματικών εκδηλώσεων της πόλης μας. Η πρόσφατη, μάλιστα, οικονομική, εθνική και κοινωνική κρίση υπογραμμίζει, με εκκωφαντικό τρόπο την πλήρη απουσία του από κάθε βήμα, κίνηση, forum διαλόγου, ευρύτερο προβληματισμό και πνευματικό ρεύμα τόσο της χώρας μας αλλά και της ευρύτερης ευρωπαϊκής και παγκόσμιας διανόησης …
Η πατρίδα μας…
Η πατρίδα αυτή, –με κόπους, θυσίες και βάσανα- χτίστηκε με ψηφίδες και ογκόλιθους παρμένους από τους τραγικούς ποιητές, τον Σοφοκλή, τον Ευριπίδη, τον Αισχύλο, από τον Όμηρο, τον Ηρόδοτο, τον Θουκυδίδη και μας έμαθαν να αγαπούμε φτωχοντυμένοι δάσκαλοι μέσα σε κρύες σχολικές αίθουσες, βαστώντας στο ένα χέρι τον Ρήγα τον Βελεστινλή και στο άλλο τον Αδαμάντιο Κοραή… Αλήθεια, πού είναι ο Κάλβος, ο Σολωμός, ο Παλαμάς, ο Σεφέρης, ο Ελύτης, ο Ρίτσος, ο Κατσαρός, ο Καρούζος… Πού είναι ο ποιητής τώρα που τον χρειάζεται η κοινωνία, όσο ποτέ. Πού είναι ο Σ. Ζαμπέλιος, ο Κ. Παπαρηγόπουλος, ο Μ. Ρενιέρης ο Π. Γιαννόπουλος, ο Ι. Δραγούμης ο Κ. Άμαντος, ο Σ. Λάμπρου, ο Μ. Γεδεών, ο Γ. Κορδάτος, ο Δ. Γληνός, ο Ν. Σβορώνος, ο Κ. Παπαιωάννου, ο Η. Ηλιού, ο Π. Κονδύλης; Που είναι ο διανοούμενος, ο επιστήμονας, να υψώσει φωνή ενάντια στιςς διάφορες ‘εξωνημένες και αργυρώνητες’ ασημαντότητες, πού είναι να στηρίξουν την αξιοπρέπεια και τον αυτοσεβασμό των πολιτών, τούτου του τόπου…
Η πολιτική ηγεσία…
Ποτέ η πολιτική ηγεσία του νομού δεν παρουσίασε τέτοια συμπτώματα ακραίου εκφυλισμού, πολιτικού αμοραλισμού και ηθικού ευτελισμού. Άβουλοι, μοιραίοι και επικίνδυνοι, αφού συνήψαν ‘συμβόλαια’ μόνιμης ηθικής καταδίκης, αφού ‘θησαύρισαν’ διαχειριζόμενοι ‘πακέτα στήριξης’ και κοινοτικά προγράμματα αφού βύθισαν τον νομό, μετά από ένα ξέφρενο ‘πάρτι’ των μετόχων της κεντρικής εξουσίας και των συνοδοιπόρων τους, σε ταπείνωση και κοινωνική εξαθλίωση, αποχαιρέτησαν, οριστικά, κάθε επαφή με την πραγματικότητα, ολοκληρώνοντας ένα κύκλο πλήρους περιφερειακής καταστροφής…
Οι καθηγητές Πανεπιστημίων και ΤΕΙ…
Από κοντά και τα ‘παπαγαλάκια’ της εξουσίας, οι ‘ξεσκονίστρες’ τεχνο-ελίτ, καθηγητές Πανεπιστημίων και ΤΕΙ προσέφεραν ιδεολογικό άλλοθι στις άθλιες επιλογές της τοπικής εξουσίας, αναπαράγοντας για τον εαυτό τους την διατήρηση των προνομίων, μέσα από ‘βαθυστόχαστες’ αναλύσεις διαφόρων ‘ασημαντοφρόνων’ αναλυτών και ‘τιποτενοφρόνων’ καθηγητών.
Η ‘εντόσθια’ πτυχή της κοινωνικής μας ύπαρξης, ως έλλογων όντων και ακαδημαϊκών δασκάλων, να κινούμαστε, δηλαδή, μόνον σε προβλήματα ‘συμβατά’ με την άσκηση του ακαδημαϊκού μας έργου, μολονότι, αποτελεί κοινό τόπο, ότι πέρα από την οικονομική κρίση και την κοινωνική της εκδοχή, υφίσταται, σήμερα, ένα άλλο επίπεδο επενέργειας της κριτικής σκέψης και αυτό είναι το γενικότερο επιστημολογικό-φιλοσοφικό, δηλαδή, το ιδεολογικό επίπεδο, πάνω από το οποίο τοποθετείται το οντολογικό-πνευματικό επίπεδο.
Ο ‘λαός’… το ‘έθνος’… το κοινωνικό σώμα…
Θα ήταν άδικο, η κριτική τούτη να ‘στοχεύει’ μόνον τις πολιτικές ηγεσίες και τις τεχνο-ελίτ των ελληνικών Α.Ε.Ι. και να παραβλέπει το κοινωνικό σώμα, τον ‘λαό’, το ‘έθνος’, όλους εμάς, ιδεολογικό και κοινωνικό αναλώσιμο αντίκρισμα των ηγεσιών μας, απείκασμα και εξεικόνιση της ίδιας ‘λαϊκίστικης’ και ‘κομπραδόρικης’ λογικής της εξουσίας αναπαραγμένης στο εσωτερικό των θρυμματισμένων, πια, τοπικών κοινωνικών χώρων. Απλοί θεατές, αδυνατώντας να κατανοήσουμε τις κοινωνικές σχέσεις και τις ιδιοπροσωπείες, δηλαδή όντας ιδεολογικά ‘καθημαγμένοι΄, αναζητούμε πρόσφορο έδαφος στο πεδίο της επαγγελματικής ‘ανέλιξης’, κατοχυρώνοντας, για τους εαυτούς μας, ‘ρόλους’ και ‘αξιώματα’ και τροφοδοτώντας, τελικά, την κοινωνική μας απαξίωση. και την προσωπική μας ευτέλεια…
Ο ακαδημαϊκός δάσκαλος δεν είναι ‘μεταπράτης’ αστικών ιδεολογημάτων…
Ο ακαδημαϊκός δάσκαλος δεν είναι ‘μεταπράτης’ αστικών ιδεολογημάτων υποστηρίζοντας κάποια νεφελώδη, εκσυγχρονιστικά εγχειρήματα αναμόρφωσης των ‘προγραμμάτων σπουδών’(sic) και αναπαράγοντας σε όλη την κλίμακα της ακαδημαϊκής του συμπεριφοράς, τον σύγχρονο ‘εξουσιαστικό και ‘εργαλειακό’ λόγο.
Αναπαράγουμε, τόσο σε τεχνικό όσο και σε θεωρητικό επίπεδο, ‘αστικά’ πρότυπα και μοντέλα απλής ‘διαχείρισης’ της επιστήμης, ‘πασπαλίζοντάς’ τα με σύγχρονες (sic) ρητορείες περί της εξελίξεως των επιστημονικών θεωριών, αγνοώντας τον ιστορικό, και κατ’ επέκταση, τον κοινωνικό και, συνεπώς, τον εξουσιαστικό χαρακτήρα της γνώσης και της επιστήμης.
Οι ακαδημαϊκοί δάσκαλοι, κρίνουν ελεύθερα και ανατρεπτικά, αμφισβητούν τις εξουσιαστικές δομές χειραγώγησης της σκέψης και διδάσκουν τις αρετές στους νέους ανθρώπους και όχι τα στενά ‘οικονομίστικα’, ‘εργαλειακά’ και ‘τεχνοκρατικά’ φληναφήματα των, δήθεν, ουδέτερων και γραφειοκρατικών επιστημονικών τους αντικειμένων.
Πνευματικοί αγώνες για διαρκή αντίσταση…
Από τους προσωκρατικούς, τον Πλάτωνα και Αριστοτέλη, το αρχαιοελληνικό ‘άτομο’ και την ιδιοπροσωπεία του, στην αγαπητική ελευθερία του βυζαντινού ‘προσώπου’ και την ‘κοινωνία των προσώπων’, από την Οθωμανική κυριαρχία και την Λατινική επιβολή, στον ορθολογικό και Καρτεσιανό Δυτικό Διαφωτισμό, ο Έλληνας διανοούμενος και επιστήμονας πετυχαίνοντας την σύγκραση του Ελληνισμού με την Ορθόδοξη ‘φιλοκαλική’ παράδοση, έδωσε το έξοχο ‘παράδειγμα’, προδιαγράφοντας και οριοθετώντας μία πορεία ανίχνευσης και ψηλάφησης των ουσιωδών και των μειζόνων παραμέτρων της συγκρότησης του ανθρωπολογικού υποδείγματος, που τόσο μεγάλη ανάγκη έχει σήμερα ο τόπος μας, η πατρίδα μας και ο λαός μας!
Σε αυτήν την πορεία, οφείλω να καταθέσω την πρότασή μου για την ‘επανίδρυσή’ του ΤΕΙ, ερειδόμενο στους επιστημονικούς, κοινωνικούς, ιδεολογικούς και πάνω απ’ όλα πνευματικούς αγώνες για διαρκή αντίσταση απέναντι σε κάθε απόπειρα καθυπόταξης, αλλοίωσης και εξοβελισμού του ‘κοινωνικώς αληθεύειν’ και σε ακαδημαϊκούς δασκάλους πεζέταιρους στις ατραπούς της διαρκούς και επίμοχθης προσπάθειας νοηματοδότησης του ανθρώπινου βίου…
*[Στην Μαρία, την Ολυμπία, και την Φανή….: Σας ευχαριστούμε θερμά για την υπέροχη παράσταση των παιδιών μας…]
Ο Δρ. Πάνος Νοτόπουλος είναι Αν. Καθηγητής ΤΕΙ Σερρών