ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς την Υπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης

Θέμα: Αποκατάσταση των κατώτερων συντάξεων

Στο τρίτο Μνημόνιο σελ. 1020 αναφέρεται το εξής: «Όσοι συνταξιοδοτούνται μετά τις 30 Ιουνίου 2015 θα έχουν πρόσβαση σε βασικές, εγγυημένες συντάξεις με βάση τις εισφορές και με εισοδηματικά κριτήρια μόνον όταν θα έχουν συμπληρώσει τη νόμιμη κανονική ηλικία συνταξιοδότησης, που είναι σήμερα τα 67 έτη».

Με τις διατάξεις της υποπαρ. Ε2 περ. 1 του αρθρ. 2 ν. 4336/2015 προβλέπεται ότι όσοι συνταξιοδοτούνται από 1-7-2015 και μετά λόγω γήρατος από τους Οργανισμούς Κύριας ή Επικουρικής Ασφάλισης, λαμβάνουν μόνο το «οργανικό» ποσό της σύνταξης που προκύπτει από τις καταστατικές και γενικές διατάξεις που αντιστοιχούν μόνο στις εισφορές που έχουν καταβληθεί.

Με τον Ν4336/2015 άρθρο 1 παρ. 4 το κατώτατο όριο σύνταξης του Δημοσίου (364,45€) χορηγείται μόνο σε όσους συνταξιούχους έχουν συμπληρώσει το 67^ο έτος της ηλικίας τους καθώς και σε όσους λαμβάνουν σύνταξη λόγω αναπηρίας ή λόγω θανάτου. Στις περιπτώσεις σύνταξης γήρατος και μέχρι τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας καταβάλλεται το ποσό της σύνταξης που αναλογεί στα έτη ασφάλισής τους κατά περίπτωση.

Με τον Ν4387/2016 άρθρο 8 παρ. 6 καταργήθηκε το κατώτατο όριο σύνταξης και καταβάλλεται το ποσό που αναλογεί στην εθνική και ανταποδοτική σύνταξη. Η κατάργηση αυτή θα πλήξει ιδιαίτερα τις συντάξεις θανάτου, αφού αυτές θα υπολογίζονται σε ποσοστό 50% και 25% της σύνταξης του θανόντα για τη χήρα ή για ένα παιδί αντίστοιχα.

Η μη καταβολή του «κοινωνικού» τμήματος της κατώτατης σύνταξης για όσους συνταξιοδοτούνται μετά την 1-7-2015, χωρίς να έχουν συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας τους, θεσπίστηκε ήδη με τον ν. 4337/2015 (άρθρο 1) για τον ιδιωτικό τομέα.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι υποψήφιοι συνταξιούχοι που κατέθεσαν αίτηση από 1-7-2015 έως 12-5-2016 και μετά και δεν έχουν συμπληρώσει το 67ο έτος στην ηλικία, δεν θα λάβουν το λεγόμενο «προνοιακό» τμήμα της σύνταξης (δηλαδή αυτό μεταξύ της αναλογίας των εισφορών τους και έως τα 486€, που μετά την εγκύκλιο Χαϊκάλη έγινε 392€). Σε αυτή την κατηγορία των συνταξιούχων, η μέση κατώτατη σύνταξη θα φτάνει έως 300€, τινάζοντας δηλ. στον αέρα τις συντάξεις για χιλιάδες ασφαλισμένους που υπέβαλαν αιτήσεις συνταξιοδότησης στο ΙΚΑ, στον ΟΑΕΕ και άλλους φορείς. «Εάν το ποσό που προκύπτει είναι κατώτερο του εκάστοτε προβλεπόμενου κατωτάτου ορίου χορηγείται το (οργανικό) ποσό αυτό…. Μετά από τη συμπλήρωση του 67ου έτους, σύμφωνα με την διάταξη, καταβάλλεται το εκάστοτε προβλεπόμενο κατώτατο όριο. Σε περίπτωση που το προκύπτον (οργανικό) ποσό είναι μεγαλύτερο του κατωτάτου ορίου, καταβάλλεται το (οργανικό) ποσό αυτό».

Αντί για την κατώτατη σύνταξη που ήταν στα 486 ευρώ παίρνουν μέχρι τα 67 τους μόνο τη σύνταξη που βγάζουν οι εισφορές τους οδηγώντας σε απώλειες έως και 53%, ανάλογα με τα χρόνια ασφάλισης. Οι εξοντωτικές αυτές μειώσεις αφορούν ασφαλισμένους που βγαίνουν στη σύνταξη προ του 67ου έτους, έχουν λίγα χρόνια ασφάλισης (λιγότερα από 25 χρόνια ασφάλισης ή 7.500 ΗΑ) και είχαν κατά τα τελευταία έτη του εργασιακού τους βίου χαμηλό μισθό (κάτω των 900€).

Είναι τεράστιες οι ευθύνες της κυβέρνησης για την κατάργηση των κατώτατων ορίων σύνταξης για όσους αποχωρούν από 1^ης/7/2015 και μετά και είναι κάτω των 67 ετών

Οι μεγάλοι χαμένοι των επόμενων ετών θα είναι όλοι οι ασφαλισμένοι μετά το 1993. Ο μέσος όρος που εισέρχονται οι νέοι στην αγορά εργασίας είναι τα 30-32 έτη λόγω τής πολύ υψηλής ανεργίας, αλλά, ακόμα και όταν βρουν εργασία, είναι απίθανο να εργαστούν έως τα 62 τους έτη με 40(!) χρόνια ασφάλισης, όπως απαιτούν οι νόμοι 4093/2012 και 4336/2015. Είναι επίσης γνωστό ότι η μερική απασχόληση στις νέες θέσεις εργασίας φτάνει το 60%, ενώ οι νέες συμβάσεις εργασίας είναι συνήθως υπό καθεστώς υποαπασχόλησης. Συνεπώς οι περισσότεροι ασφαλισμένοι στο άμεσο μέλλον θα αναγκαστούν να βγουν στην σύνταξη πρόωρα, δηλαδή πριν το 67ο έτος της ηλικίας τους.

Ειδικά στον ΟΑΕΕ, κανείς από όσους αποχώρησαν μετά την 1η Ιουλίου του 2015 και ήταν ασφαλισμένος του ΤΕΒΕ δεν δικαιούται να πάρει το προνοιακό ποσό των 220 ευρώ που πριμοδοτούσε όχι μόνο τις κατώτατες, αλλά και τις μεσαίες ή υψηλότερες συντάξεις.

Επίσης μεγάλες θα είναι οι επιπτώσεις στις περιπτώσεις συνταξιοδότησης λόγω γήρατος νέων ασφαλισμένων (δηλαδή ασφάλιση για πρώτη φορά μετά την 1/1/1993), οι οποίοι συνταξιοδοτούνται :

α) στο 62ο με 15ετή συντάξιμο χρόνο

β) στο 50ο ή 55ο με 20ετή συντάξιμο χρόνο για μητέρες ή χήρους πατέρες ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία παιδιών, για μειωμένη ή πλήρη σύνταξη αντίστοιχα.

Κριτήριο υπαγωγής στην διάταξη είναι η ημερομηνία που η σύνταξη λόγω γήρατος αρχίζει (από 1/7/2015 και μετά) και μόνον.  Ενδεικτικά, με 4.500 μέρες ασφάλισης στην 5η ασφαλιστική κλάση του ΙΚΑ, προκύπτει γι' αυτήν την κατηγορία ασφαλισμένων σύνταξη 270,81 ευρώ αντί 486,84 ευρώ πού με μείωση 30% λόγω πρόωρης εξόδου, θα δικαιούταν 340 ευρώ. Τα αποτελέσματα ωστόσο αυτής της διάταξης δεν είχαν γίνει αντιληπτά τους προηγούμενους μήνες επειδή δεν είχαν βγει οι οριστικές συντάξεις για την ομάδα των ασφαλισμένων που είχαν αποχωρήσει από 1ης/7/2015 μέχρι 12/5/2016. Οι συντάξεις τους ήταν προσωρινές στα επίπεδα των 450 ευρώ. Τώρα όμως που αρχίζουν να βγαίνουν οι οριστικές συντάξεις έχουμε μεγάλες μειώσεις και ποσά σύνταξης πού φτάνουν τα 150 ευρώ περίπου το μήνα.

Η τελική σύνταξη των 150 ευρώ υπόκειται σε κράτηση ασθένειας 6%, ενώ γίνεται παρακράτηση αναδρομικά για την διαφορά με την προσωρινή σύνταξη των 450 ευρώ για όσο διάστημα την έπαιρνε, με δόσεις των 50 ευρώ από τη σύνταξη των 150 ευρώ . Ο συνταξιούχος των 150 ευρώ μείον 6% για ασθένεια, μένει με 140 ευρώ σύνταξη και από αυτή θα παρακρατούνται 50 ευρώ μηνιαίως, δηλαδή πέφτει στα 90 ευρώ σύνταξης, μέχρι να επιστραφούν τα χρωστούμενα από τις προσωρινές συντάξεις!

Ερωτάται η κ. Υπουργός, τι προτίθεται να κάνει ώστε:

1. Να ανασταλεί άμεσα η εφαρμογή των πιο πάνω ρυθμίσεων που οδηγούν στο απόσπασμα χιλιάδες χαμηλοσυνταξιούχους, δικαιούχους της κατώτατης σύνταξης.
2. Η κατώτατη σύνταξη να μην υπολείπεται των 600€ που απαιτεί το συνταξιουχικό και εργατικό κίνημα και σε κάθε περίπτωση για την παραπάνω κατηγορία συνταξιούχων να ανέρχεται στο ποσό των 486 ευρώ τουλάχιστον.
3. Να έχει αναδρομική ισχύ, να επιστραφούν άμεσα τα αναδρομικά πού παρακρατήθηκαν στις εν λόγω περιπτώσεις.

Οι Βουλευτές

Χρήστος Κατσώτης

Σάκης Βαρδαλής

Νίκος Καραθανασόπουλος

Γιώργος Λαμπρούλης

Νίκος Μωραΐτης

Κώστας Στεργίου

Μανώλης Συντυχάκης

Σταύρος Τάσσος