Το φαινόμενο δεν αφορά μόνο τη χώρα μας. Είναι ευρωπαϊκό. Στην Ελλάδα, όμως, η κατακόρυφη μείωση της κατανάλωσης γάλακτος, σε συνδυασμό με τις αθρόες εισαγωγές, είχε σαν αποτέλεσμα να εμφανιστούν τέτοιες πιέσεις, που η τιμή παραγωγού να έχει πλέον μειωθεί, συχνά σε βαθμό που καθιστά ασύμφορες τις εκμεταλλεύσεις.

Οι χαμηλές τιμές και τα όσα έχουν καταγγελθεί το τελευταίο διάστημα αποτέλεσαν την αφορμή για τη χθεσινή, πολύ χρήσιμη διαδικασία στην αρμόδια Επιτροπή Ανταγωνισμού, όπου κλήθηκαν εκπρόσωποί φορέων να καταθέσουν απόψεις και προτάσεις για την αντιμετώπιση της όλης κατάστασης.

Η ΝΕΑ ΠΑΣΕΓΕΣ, που επανειλημμένως έχει προχωρήσει σε συγκεκριμένες παρεμβάσεις για το μείζονος σημασίας αυτό θέμα, παρέστη στη διαδικασία μαζί με τον υπό ίδρυση Κλαδικό Κτηνοτροφικό Συνεταιρισμό και εκπροσωπήθηκε δια του προέδρου της κ. Παύλου Σατολιά, ο οποίος και προχώρησε σε μια σειρά από επιμέρους παρατηρήσεις:

Εισαγωγές αιγοπρόβειου γάλακτος

Στην τοποθέτησή του ο κ. Σατολιάς έκανε λόγο για εισαγωγές τεραστίων ποσοτήτων αιγοπρόβειου γάλακτος, που όπως καταγγέλθηκε το 2016 άγγιξαν τους 50.000 τόνους

«Αντιλαμβάνεται κανείς την τεράστια ζημιά που προξένησαν στον παραγωγικό και μεταποιητικό  μας τομέα, με ότι επιπτώσεις αυτό συνεπάγεται για τα ΠΟΠ τυροκομικά προϊόντα μας», είπε και εξήγησε ότι η εισαγωγή φθηνού γάλακτος κυρίως από χώρες των Βαλκανίων, που κατά κύριο λόγο χρησιμοποιείται για την παρασκευή φέτας και άλλων γαλακτοκομικών προϊόντων «ελληνικής ταυτότητας», αποτελεί καθαρή «κερδοσκοπία» σε βάρος των κτηνοτρόφων και «καραμπινάτη» παραπλάνηση του καταναλωτή.

Μονομερείς παραβιάσεις συμφωνιών στο αιγοπρόβειο γάλα

Σε άλλο σημείο της ομιλίας του ο κ. Σατολιάς αναφέρθηκε στις ενέργειες ορισμένων βιομηχανιών, οι οποίες αυθαιρετούν σε βάρος της ελληνικής αιγοπροβατοτροφίας, οι οποίες επικαλούμενες τον ανταγωνισμό και την αθρόες εισαγωγές αιγοπρόβειου γάλακτος αποφασίζουν κατά καιρούς να μειώσουν τις ήδη συμφωνημένες τιμές με τους παραγωγούς.

«Είναι φανερό ότι η κτηνοτροφική κοινότητα απέναντι σε τέτοιου είδους μονομερείς ενέργειες  δεν μπορεί να αντιδράσει, δεδομένου ότι είναι αδύνατο να επαναδιαπραγματευτεί ή να συνεργασθεί, εν μέσω μάλιστα της γαλακτοκομικής περιόδου, με άλλη εταιρεία, με αποτέλεσμα να αποτελεί βορά των μονομερών αποφάσεων των βιομηχανιών», τόνισε.

Σημείωσε μάλιστα ότι οι εν λόγω ενέργειες παραβιάζουν τις πάγιες πρακτικές των συμφωνημένων παραδόσεων γάλακτος και τιμών, αντιβαίνουν στα εμπεδωμένα για δεκαετίες συναλλακτικά ήθη στο αιγοπρόβειο γάλα, δεν προασπίζουν την φέτα και τα άλλα προϊόντα ΠΟΠ και δημιουργούν τεράστια οικονομικά προβλήματα στην αιγοπροβατοτροφία, συμβάλλοντας στην ακόμη μεγαλύτερη συρρίκνωσή της.

Περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις και απαιτούμενες παρεμβάσεις

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Νέας ΠΑΣΕΓΕΣ,  είναι λίγες επιχειρήσεις στο χώρο που καταβάλουν σημαντική προσπάθεια -και πολλές φορές με τεράστιο οικονομικό κόστος- για την προστασία του προβάλλοντος.

Υποστήριξε, έτσι ότι στο πλαίσιο του υγιούς ανταγωνισμού «θα πρέπει να υπάρξει πρόβλεψη έμμεσης επιδότησης ανάλογη με αυτή για την παραγωγή βιοαερίου (άρθρο 5 του ν.3851/10 περιπτ. πίνακα ιδ & ιε), καθόσον και οι εργοστασιακές μονάδες παραγωγής πρωτεϊνών, συμβάλλουν στην επίλυση περιβαλλοντολογικού προβλήματος και μάλιστα με τον πλέον ενδεδειγμένο, από πλευράς τελικών ρύπων σε σχέση με το βιοαέριο (λάσπη και διοξείδιο), και επιπλέον επιστρέφουν στην διατροφική αλυσίδα μέσω των υφιστάμενων εργοστασίων, δημιουργώντας οικονομική υπεραξία και νέες θέσεις απασχόλησης».

Αθέμιτες παρεμβάσεις διαδικασίας παραγωγής φέτας (υπερδιήθηση) και απαιτούμενες ενέργειες

Ορισμένες μονάδες απαγορεύεται  να χρησιμοποιούν τεχνολογία κατά την οποία επεξεργάζονται το γάλα και τον ορό, με μεθόδους που δεν προβλέπονται από τη νομοθεσία και τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς, για την παραγωγή Φέτας ΠΟΠ ή άλλων τυριών ΠΟΠ. Είναι γνωστόν ότι απαγορεύεται να χρησιμοποιούν υπερδιήθηση για το αιγοπρόβειο γάλα, ώστε να συμπυκνώνουν το γάλα και να συγκρατούν οροπρωτεΐνες στο γάλα ή/και να χρησιμοποιούν υπερδιήθηση για τον αιγοπρόβειο ορό  και σε συνδυασμό με ένα εξοπλισμό, να τροποποιούν τις πρωτεΐνες του ορού γάλακτος και να τις προσθέτουν στο γάλα πριν την τυροκόμηση, με σκοπό την αύξηση της απόδοσης, λόγω του ότι οι οροπρωτεΐνες έχουν την ιδιότητα να συγκρατούν υγρασία στο τελικό προϊόν.

«Πιστεύουμε ότι η άμεση αντιμετώπιση του προβλήματος είναι η διά νόμου απαγόρευση της ύπαρξης τέτοιου εξοπλισμού  σε εργοστάσια παραγωγής Φέτας ΠΟΠ και μάλιστα οπουδήποτε μέσα στο εργοστάσιο. Διαφορετικά ακόμα και σε μεμονωμένο χώρο να βρίσκονται ενδέχεται να διασωληνωθούν με διάφορους τρόπους (by bass) και να χρησιμοποιηθούν», τόνισε ο κ. Σατολιάς.

Αναγκαιότητα δημιουργίας διεπαγγελματικής οργάνωσης φέτας ΠΟΠ

Οι βασικές αρμοδιότητες και οι διαδικασίες που προβλέπονται σε μια διεπαγγελματική οργάνωση Φέτας πρέπει αφενός, να διασφαλίζουν σε σημαντικό βαθμό το προϊόν και αφετέρου αυτή να έχει τη βούληση αλλά και την δυνατότητα να συνδράμει στην αποτελεσματική αντιμετώπιση και τον έλεγχο σε συνεργασία με την πολιτεία και το ΥπΑΑΤ, διαφόρων εξωγενών παρεμβάσεων (σφετερισμός ονομασίας κλπ), καθώς και παραποίησης της διαδικασίας παραγωγής και αλλοίωσης του ΠΟΠ χαρακτήρα, του προϊόντος.

Είναι αυτονόητο ότι στην διεπαγγελματική πρέπει να αποφεύγονται οι συνθήκες ολιγοπωλίου, διότι ενυπάρχει πάντα ο κίνδυνος αλλοίωσης του προϊόντος και αθέμιτου ανταγωνισμού.

Με αυτά τα δεδομένα ο κ. Σατολιάς έθεσε ένα ξεκάθαρο ερώτημα: «Θα αφεθεί η διαδικασία και ο έλεγχος της διεπαγγελματικής να λειτουργήσει σε συνθήκες ολιγοπωλίου και εναρμονισμένων πρακτικών ή θα λειτουργήσει με την φιλοσοφία και πρακτική της πλειάδας των πρωταγωνιστριών τυροκομικών επιχειρήσεων που παράγουν κύρια και αποκλειστικά φέτα ΠΟΠ;».

Επίσης, σε άλλο σημείο της ομιλίας του ο κ. Σατολιάς ανέδειξε το θέμα τωνεναρμονισμένων πρακτικών που διαπιστώνεται ότι υπάρχουν σε περιόδους αυξημένης ζήτησης κρέατος, όπως λ.χ. τα Χριστούγεννα και το Πάσχα, σημειώνοντας, μεταξύ άλλων, ότι υπάρχουν φαινόμενα που χρήζουν διερεύνησης απ’ την Επιτροπή, πολύ περισσότερο σε περιπτώσεις που οι τιμές είναι προκλητικά κάτω του κόστους. Ακόμη, μίλησε για τα φαινόμενα διακίνησης πρώτης ύλης για τη φέτα, χωρίς τα απαραίτητα παραστατικά.

«Η πολιτεία στις ανωτέρω περιπτώσεις, πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της και να συμβάλει στην άρση αυτών των πρακτικών, έτσι ώστε να αποκατασταθεί άμεσα η οικονομική ζημιά που υφίστανται η πλειονότητα των μικρών και μεσαίων τυροκομικών επιχειρήσεων, όσο και οι καταναλωτές», τόνισε ο κ. Σατολιάς.