Κατατέθηκε στη Βουλή το σχέδιο νόμου με το οποίο ΟΓΑ μετεξελίσσεται σε “Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης” (ΟΠΕΚΑ), που θα υλοποιεί πολιτικές οι οποίες αναπτύσσονται στο πλαίσιο του Εθνικού Συστήματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Ο ΟΠΕΚΑ καθίσταται οιονεί καθολικός διάδοχος του ΟΓΑ ως προς το σύνολο των αρμοδιοτήτων του.
Με το νομοσχέδιο, καθορίζονται, μεταξύ άλλων, στο πλαίσιο λειτουργίας του νέου Οργανισμού ο σκοπός του, για εξυπηρέτηση του οποίου συνίσταται Λογαριασμός Προνοιακών Παροχών και Κοινωνικών Υπηρεσιών, με οικονομική και λογιστική αυτοτέλεια, οι πόροι του, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται η επιχορήγηση από τον Κρατικό Προϋπολογισμό για την i) κάλυψη των παροχών του Λογαριασμού Προνοιακών Παροχών και Κοινωνικών Υπηρεσιών, (ii) προώθηση και διαχείριση προνοιακών πολιτικών της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικής Αλληλεγγύης (iii) κάλυψη πάσης φύσης εξόδων λειτουργίας του (οι εν λόγω χρηματοδοτήσεις παρέχονται και σήμερα), οι παροχές και υπηρεσίες που χορηγεί και διαχειρίζεται.
Στο πρώτο μέρος του νομοσχεδίου, προβλέπεται επίσης, η υποχρέωση ηλεκτρονικής διασταύρωσης, από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΠΕΚΑ, των δηλωθέντων στοιχείων των αιτούντων οποιασδήποτε παροχής που χορηγεί ο εν λόγω Οργανισμός, με τις διαθέσιμες ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) καθώς και πληροφοριακών συστημάτων άλλων Φορέων, τα όργανα διοίκησης του (Διοικητικό Συμβούλιο και Διοικητής) και οι αρμοδιότητες τους, όπως και θέματα προσωπικού του ΟΠΕΚΑ.
Το σύνολο του προσωπικού του ΟΓΑ, αποτελεί προσωπικό του ΟΠΕΚΑ, διατηρώντας την ίδια οργανική θέση, κατηγορία, κλάδο, ειδικότητα, βαθμό, μισθολογικό κλιμάκιο, καθώς και όλα εν γένει τα δικαιώματα που απορρέουν από την προηγούμενη υπηρεσιακή του κατάσταση. Όσο για τις κενές οργανικές θέσεις του ΟΓΑ, που διατηρήθηκαν στον Οργανισμό βάσει των διατάξεων του άρθρου 71 του ν.43 87/2016, καθώς και όσες κενώθηκαν μέχρι την έναρξη ισχύος του υπό ψήφιση νόμου, διατηρούνται και στον ΟΠΕΚΑ. Από αυτές, οι κατά την έναρξη ισχύος του υπό ψήφιση νόμου κενές οργανικές θέσεις ιδιωτικού δικαίου μετατρέπονται σε οργανικές θέσεις μόνιμου προσωπικού. Επίσης, συνιστώνται στον ΟΠΕΚΑ 5 θέσεις δικηγόρων με σχέση έμμισθης εντολής για τη νομική υποστήριξη του έργου των υπηρεσιών του, θέματα που αφορούν τη νομική υποστήριξη του ΟΠΕΚΑ (ασκείται κατά βάση από το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους).
Ο ΟΠΕΚΑ απολαύει των ουσιαστικών, δικονομικών και οικονομικών προνομίων του Δημοσίου και απαλλάσσεται από κάθε τέλος, φόρο, παράβολο και κράτηση για την παράσταση και εκπροσώπησή του ενώπιον παντός Δικαστηρίου και Αρχής, καθώς και για την άσκηση οποιουδήποτε ενδίκου βοηθήματος και μέσου ή άλλης διαδικαστικής πράξης ενώπιον τούτων. (άρθρα 1-12)
Οι οργανικές θέσεις προσωπικού του ΟΠΕΚΑ ανέρχονται συνολικά σε 383, εκ των οποίων οι 360 είναι μονίμου προσωπικού και οι 23 είναι ι.δ.α.χ. (ουσιαστικά πρόκειται για τις υφιστάμενες θέσεις του ΟΓΑ).
Οι υπηρετούντες σε προσωποπαγείς θέσεις υπάλληλοι κατατάσσονται στις οργανικές θέσεις και οι προσωποπαγείς τους θέσεις καταργούνται.
Με την με οποιονδήποτε τρόπο κένωση κάθε οργανικής θέσης ιδαχ αυτή μετατρέπεται σε κενή οργανική θέση μονίμου προσωπικού, αντίστοιχης κατηγορίας και κλάδου, προσαυξάνοντας τις θέσεις του κλάδου αυτού.
Με άλλα άρθρα ρυθμίζονται θέματα σχετικά με την οικονομική διαχείριση του ΟΠΕΚΑ (κατάρτιση, έγκριση και εκτέλεση προϋπολογισμού, οι διαδικασίες εκτέλεσης δαπανών, οι διαδικασίες είσπραξης εσόδων, οι διατάκτες δαπανών, οι διαδικασίες διάθεσης πιστώσεων και έκδοσης επιτροπικών ενταλμάτων κ.λπ.) και προβλέπεται ότι για τον Λογαριασμό Αγροτικής Εστίας (ΛΑΕ) και το Λογαριασμό Προνοιακών Παροχών και Κοινωνικών Υπηρεσιών συντάσσονται χωριστοί Προϋπολογισμοί και Ισολογισμοί - Απολογισμοί, οι οποίοι περιλαμβάνονται σε ιδιαίτερο τμήμα στο γενικό Προϋπολογισμό και Ισολογισμό - Απολογισμό του ΟΠΕΚΑ.
Το νομοσχέδιο προβλέπει επίσης, ότι κάθε προνοιακή παροχή, επίδομα, οικονομική ενίσχυση ή σύνταξη, που καταβάλλεται αχρεωστήτως από τον ΟΠΕΚΑ, καταλογίζεται στους λαβόντες, ανεξάρτητα από υπαιτιότητά τους, και επιστρέφεται άτοκα ή συμψηφίζεται με το σύνολο των χορηγούμενων παροχών.
Κατά της καταλογιστικής απόφασης επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθεισών παροχών επιτρέπεται η άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής από τον οφειλέτη. Η προθεσμία για την άσκηση και η άσκησή της προσφυγής δεν αναστέλλουν την είσπραξη μέσω συμψηφισμού.
Επίσης, ορίζεται ότι σε περίπτωση θανάτου ανασφάλιστου υπερήλικα (ν. 1296/1982), καταβάλλονται από τον ΟΠΕΚΑ στον επιμεληθέντα της κηδείας, ύστερα από αίτησή του, έξοδα κηδείας, μέχρι του ποσού των 800 ευρώ (ισχύει και σήμερα).
Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, θα δημιουργηθεί «Ενοποιημένο Μητρώο ΟΠΕΚΑ» (ΕΜΟ), στο οποίο καταχωρίζονται οι δικαιούχοι των πάσης φύσης προνοιακών παροχών και οικονομικών ενισχύσεων του Οργανισμού, καθώς επίσης και οι οφειλέτες του, εν ζωή και θανόντες.
Τα απαραίτητα για την τήρηση του ΕΜΟ δεδομένα, στοιχεία και πληροφορίες θα αντλούνται με απευθείας και σε πραγματικό χρόνο διασύνδεση του ΟΠΕΚΑ, ιδίως από τις βάσεις δεδομένων της ΑΑΔΕ, των αρχείων της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης ΑΕ (ΗΔΙΚΑ ΑΕ), καθώς και από κάθε άλλη ψηφιακή βάση δεδομένων και μητρώο Φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, που τηρεί δεδομένα και στοιχεία που σχετίζονται με τη σύννομη χορήγηση των προνοιακών παροχών του ΟΠΕΚΑ, με τήρηση των διατάξεων της κείμενης νομοθεσίας περί προστασίας των προσωπικών δεδομένων και σύμφωνα με το φορολογικό απόρρητο.
Στο δεύτερο μέρος του νομοσχεδίου, προβλέπεται η υλοποίηση προγράμματος χρηματοδότησης για την ίδρυση έως δύο νέων τμημάτων βρεφικής, παιδικής ή βρεφονηπιακής φροντίδας σε κάθε Δήμο, με έναρξη εφαρμογής του εντός του έτους 2018.
Οι δαπάνες χρηματοδότησης του προγράμματος θα καλυφθούν από πιστώσεις του τακτικού προϋπολογισμού του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Με άλλο άρθρο, παρατείνεται έως τις 30-6-2018 (από τις 26-8-2017 που έληξε) η προθεσμία εγγραφής φορέων παροχής υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας στο Εθνικό Μητρώο Ιδιωτικών Φορέων Κοινωνικής Φροντίδας.
Τέλος, θεσμοθετείται διαδικασία για την απόδειξη της γνώσης της γλώσσας και της τοπικής διαλέκτου Ρομανί ενώ επανακαθορίζεται το καθεστώς επιχορήγησης των νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που παρέχουν υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας και υλοποίησης του ετήσιου κατασκηνωτικού προγράμματος.
