Με τη χάρη του Θεού εισερχόμαστε, πλέον, στην περίοδο της Μεγάλης και Αγίας Τεσσαρακοστής. Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή, είναι μία κατ’ εξοχήν πνευματική περίοδος. Κατ’ αυτή, ο πιστός καλείται να δρέψει τον πνευματικό θησαυρισμό για τον οποίο ομιλεί ο Χριστός στη σχετική ευαγγελική περικοπή. Θησαυρίζεται, μας λέει, θησαυρούς ουράνιους. Η νηστεία, η προσευχή, οι κατανυκτικές και πολύ συχνές ακολουθίες των ημερών αυτών, δίδουν τη δυνατότητα στον καθένα μας, να αγωνισθεί και να αποκτήσει πνευματικούς θησαυρούς, θησαυρούς ουράνιους, για εκεί όπου «ούτε σης ούτε βρώσις αφανίζει και όπου κλέπται ου διορίσσουσιν, ουδέ κλέπτουσιν».

Ο βασικότερος λόγος, για τον οποίο η Εκκλησία θέσπισε αυτή την περίοδο, είναι ακριβώς για να δώσει την ευκαιρία στον πιστό να βιώσει την πνευματική ευφροσύνη, που πηγάζει από την προσευχή, τη νηστεία και τη μετάνοια.

Η αυστηρή νηστεία των ημερών αυτών, μία νηστεία η οποία θα πρέπει, σύμφωνα με τα λόγια του Χριστού, να στερείται κάθε υποκριτικής διαθέσεως, να πηγάζει από τη θέληση της ψυχής και να απευθύνεται προς τον Θεό, αυτή η αληθινή νηστεία μας ανοίγει τους πνευματικούς οφθαλμούς ώστε να μπορέσουμε να δούμε στο τέλος αυτής της περιόδου, το ανέσπερο φως της Αναστάσεως και να νοιώσουμε την αιώνια γαλήνη και αγαλλίαση.

Παράλληλα, η Τεσσαρακοστή αποτελεί τον κατ’ εξοχήν χρόνο της μετανοίας. «Νυν καιρός ευπρόσδεκτος, νυν ημέρα σωτηρίας», λέγει ο ιερός υμνωδός. Το να αμαρτήσουμε, λένε οι άγιοι πατέρες μας, είναι ανθρώπινο, δαιμονικό είναι το να εμμένουμε στην αμαρτία. Και μετάνοια σημαίνει, την αλλαγή του τρόπο σκέψεως και ζωής. Η μετάνοια δεν είναι μία στιγμιαία κατάσταση, μία απλή στροφή και μετάβαση από τα έργα του σκότους και της αμαρτίας, στα έργα του φωτός και της ζωής, αλλά μία συνεχής διαδικασία, μία διαρκής προσπάθεια τελειώσεως, μία στροφή της μέχρι τώρα πορείας, η οποία χαρακτηρίζεται από τη δυναμικότητά της. Είναι μία αδιάλειπτη προσπάθεια, ώστε να αποβάλλουμε κάθε βλαβερή και ανίερη συνήθεια και λογισμό από την ψυχή και τον νου μας και απερίσπαστοι, να πορευθούμε τον πνευματικό αγώνα.

Η νηστεία των ημερών αυτών συντελεί ώστε να εξουθενωθεί η κάθε αμαρτωλή επιθυμία και να ξεριζωθεί από τις ψυχές μας, αφήνοντάς τες καθαρές, για να οδηγηθεί από την μετάνοια στη βίωση της θείας μακαριότητας. Η αληθινή νηστεία, συντελεί, ώστε η μετάνοια μας να είναι πιο ζεστή, ενώ παράλληλα, η μετάνοια μας παρέχει τη δυνατότητα, νιώθοντας το βάθος της αμαρτωλότητας μας και αναγνωρίζοντας το ύψος της αγιότητας της θεότητας, να αναπέμπουμε προσευχές, εκ βάθους καρδίας προς τον Κύριο της Δόξης, αδιαλείπτως, εξ’ ειλικρινούς καρδίας και από ταπεινά χείλη.

Τούτος είναι ο αγώνας που καλούμαστε σήμερα, από τον αθλοθέτη Κύριο μας, να αγωνιστούμε, αλλά παράλληλα αυτοί είναι και οι θησαυροί και τα όπλα που έχουμε στη φαρέτρα μας, ώστε να μπορέσουμε με δύναμη και ελπίδα να αντεπεξέλθουμε στον πνευματικό αγώνα που ανοίγεται μπροστά μας και στο τέλος, να στεφανωθούμε με τον αμάραντο στέφανο της Δόξης.

ΕΚ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ Φ.Ν.Θ. (αρχιμανδρίτης Παύλος Κίτσος)