Φίλοι

Και φέτος, όπως και τις προηγούμενες χρονιές, από την αρχή της καλλιεργητικής περιόδου, σας ενημερώνουμε ότι το πως θα πάνε τα πράγματα με τα επιβλαβή έντομα του βαμβακιού και ειδικά με την επικίνδυνη γενιά  του πράσινου σκουληκιού τον Αύγουστο, εξαρτάται, σε πολύ μεγάλο βαθμό, από το τι διδάχτηκε και εφάρμοσε ο παραγωγός από την αρχή της χρονιάς. Κυρίως εξαρτάται, από το αν κατανόησε την τεράστια σημασία των ωφελίμων εντόμων, στην καλλιέργεια του βαμβακιού. Τονίζαμε, στις επαφές μας, πόσο σημαντικό είναι να αποφύγουμε τους άσκοπους ψεκασμούς που εξολοθρεύουν τα ωφέλιμα έντομα και βάλαμε σαν στόχο να φθάσουμε στον Αύγουστο χωρίς ψεκασμούς με εντομοκτόνα. Σας λέγαμε ότι ο στόχος αυτός είναι εύκολος, αρκεί να ακολουθήσετε με εμπιστοσύνη τις οδηγίες μας. Και πράγματι, με τη θετική σας ανταπόκριση, φθάσαμε στα τέλη Ιουλίου, με την συντριπτική πλειοψηφία των χωραφιών να μην έχει δεχτεί κανένα ψεκασμό με εντομοκτόνα. Με διασωσμένα τα ωφέλιμα έντομα, κανένας εχθρός του βαμβακιού δεν παρουσίασε αξιόλογους πληθυσμούς και οι καλλιέργειες είναι, από φυτοϋγιεινή άποψη, σε πολύ καλή κατάσταση.

 Η πρώτη γενιά του πράσινου σκουληκιού, του Ιουλίου, δεν εμφάνισε σημαντικούς πληθυσμούς και πέρασε, όπως σας υποδείξαμε στο σχετικό δελτίο μας, χωρίς χημική καταπολέμηση.

Αυτές τις μέρες,  θα εμφανιστεί στο βαμβάκι  η δεύτερη γενιά, που αναμένεται να διαρκέσει μέχρι τα μέσα Αυγούστου περίπου.

Σίγουρη πρόβλεψη για την εξέλιξη της προσβολής δεν μπορεί να υπάρξει. Αναφέρουμε, μόνο, πως στην περιοχή μας, για τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες που έχουμε δεδομένα, δεν υπήρξαν ποτέ δύο συνεχόμενες χρονιές με επιδημία σκουληκιού. Επομένως, το πιο πιθανό στατιστικά, είναι να μην έχουμε φέτος επιδημία, όπως πέρυσι. Στη φύση, όμως, τίποτε δεν μπορεί να  είναι  βέβαιο.

Γι αυτό πρέπει, οι βαμβακοπαραγωγοί, σε όλη τη διάρκεια αυτής της γενιάς, να παρακολουθούν  καθημερινά και να ελέγχουν σχολαστικά τα χωράφια τους.

Χρειάζεται προσοχή αλλά και ψυχραιμία. Πρέπει να έχουμε επίγνωση της επικινδυνότητας αυτής της γενιάς, αλλά να μην πανικοβληθούμε στη θέα των πρώτων σκουληκιών.

Πρώτα – πρώτα πρέπει να ξέρουμε  τι θα γίνει στα χωράφια μας σ΄ αυτή τη γενιά του Αυγούστου. Θυμίζουμε, λοιπόν, πως θα υπάρξει, ένας πολύ σημαντικός ανταγωνισμός, θα γίνει ενός είδους «μάχη»:

 Από τη μια μεριά θα είναι οι πεταλούδες του σκουληκιού που γεννούν τα αυγά, απ΄ τα οποία βγαίνουν τα σκουλήκια. Και, δυστυχώς, η κάθε πεταλούδα γεννά έναν πολύ μεγάλο αριθμό αυγών (πάνω από 1000).  Από την άλλη, θα είναι τα ωφέλιμα έντομα, που «τρώνε» αυτά τα αυγά της πεταλούδας και τα μικρά σκουλήκια μόλις βγαίνουν από τα αυγά (και έχουν μέγεθος μερικών χιλιοστών). Κάποια ωφέλιμα παρασιτούν και μεγαλύτερες κάμπιες, ενώ οι κάμπιες του πράσινου σκουληκιού καννιβαλίζουν, τρώγονται, δηλαδή και μεταξύ

τους (οι μεγαλύτερες τρώνε τις μικρότερες). Ξέροντας τα παραπάνω, καταλαβαίνουμε πόσο πολύτιμο κεφάλαιο αποτελούν τα ωφέλιμα έντομα. Δεν πρέπει, συνεπώς, να τα χαραμίσουμε με βιαστικούς, πρόωρους ψεκασμούς, μόλις δούμε τα πρώτα σκουλήκια.

Αν βιαστούμε να ψεκάσουμε εκείνο που, στην ουσία, θα «καταφέρουμε», είναι να εξολοθρεύσουμε τα ωφέλιμα έντομα, τους «φύλακες του χωραφιού», με αποτέλεσμα οι πεταλούδες του σκουληκιού να γεννούν ανενόχλητες, χωρίς ανταγωνισμό, τα χιλιάδες αυγά τους. Και τότε θα διαπιστώσουμε, ακόμα μια φορά, πόσο δύσκολη είναι η χημική καταπολέμηση του σκουληκιού και θα μπούμε πάλι στον φαύλο κύκλο των επανειλημμένων και αναποτελεσματικών ψεκασμών. Γιατί δεν υπάρχει μία ‘χημική βόμβα’, να τη ρίξουμε στο χωράφι μας, να εξολοθρεύσει όλα τα σκουλήκια και να ησυχάσουμε. Το σκουλήκι, όπως πολλές χρονιές διαπιστώσαμε, έχει μεγάλη αντοχή στα φάρμακα. Γι΄ αυτό πρέπει να  «ζυγίζουμε» πάρα πολύ την απόφασή μας να προβούμε στον πρώτο ψεκασμό, που θα σκοτώσει τα ωφέλιμα έντομα. Και να το κάνουμε, μόνο όταν είναι απόλυτα αναγκαίο.

 Το καλύτερο «φάρμακο» για την αντιμετώπιση της προσβολής είναι η  αξιοποίηση των ωφελίμων εντόμων. Έχουμε ένα φυσικό εντομοκτόνο που δουλεύει μέρα – νύχτα για λογαριασμό μας, εξολοθρεύοντας τα αυγά της πεταλούδας και τα μικρά σκουλήκια. Όσο τα ωφέλιμα έντομα καταφέρνουν να κρατούν χαμηλά την προσβολή (προλαβαίνουν, δηλαδή, τη «γέννα» των πεταλούδων), περιμένουμε, κερδίζοντας μέρες. Σε κανονικές χρονιές, με συνηθισμένους, χαμηλούς πληθυσμούς του σκουληκιού, τα ωφέλιμα καταφέρνουν να ελέγξουν την προσβολή και  περνάει και ο Αύγουστος χωρίς ψεκασμούς.

Είμαστε, όμως, σε εγρήγορση και αν στη διάρκεια αυτής της γενιάς η προσβολή ξεπεράσει το οικονομικό επίπεδο, βρίσκουμε, δηλαδή, κατά μέσο όρο, περισσότερα από πέντε σκουλήκια στα 100 φυτά ή, πιο απλά, περισσότερα από ένα σκουλήκι σε κάθε μέτρο βαμβακοφυτείας, γίνεται φανερό ότι τα ωφέλιμα δεν μπορούν να ελέγξουν την προσβολή και τότε, χωρίς δισταγμό, προχωρούμε σε ψεκασμό με εντομοκτόνα.

Στην περίπτωση που κριθεί αναγκαίος και γίνει ο πρώτος ψεκασμός, η παρακολούθηση των φυτειών πρέπει να συνεχίζεται μέχρι την λήξη της γενιάς (τα μέσα Αυγούστου, περίπου). Γιατί με τον ψεκασμό αυτόν, τα ωφέλιμα έντομα θα εξοντωθούν και οι πεταλούδες θα γεννούν, πλέον,  χωρίς ανταγωνισμό τα αυγά τους. Είναι, συνεπώς, πολύ πιθανό να υπάρξει νέα έξαρση της προσβολής και να χρειαστεί (σε μια βδομάδα συνήθως), επανάληψη του ψεκασμού. Σε πολλές περιπτώσεις προκλήθηκαν μεγάλες ζημιές, από καθυστέρηση ή παράλειψη αυτού, του δεύτερου ψεκασμού. Η επανάληψη αυτή είναι περισσότερο πιθανό να χρειαστεί, στις περιπτώσεις που ο πρώτος ψεκασμός γίνει σχετικά νωρίς.

Αν χρειαστεί και γίνουν ψεκασμοί, οι παραγωγοί πρέπει να χρησιμοποιήσουν εγκεκριμένα για την βαμβακοκαλλιέργεια φυτοφάρμακα,  να λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα για την προστασία και ασφάλειά τους και να ειδοποιήσουν σχετικά τους μελισσοκόμους για την απομάκρυνση των κυψελών τους.

 Για περισσότερες πληροφορίες, οι βαμβακοπαραγωγοί να απευθύνονται στους γεωπόνους της Διεύθυνσής μας. Η υπηρεσία μας έχει εγκαταστήσει και φέτος δίκτυο φερομονικών παγίδων. Από την παρακολούθησή τους, αλλά κυρίως, με επιτόπιες παρατηρήσεις στα χωράφια, θα βλέπει πως διαμορφώνεται,  μέρα με τη μέρα, η κατάσταση. Καλούμε τους  παραγωγούς να βρίσκονται σε συνεχή επικοινωνία μαζί μας, ώστε να ενημερώνονται για τις εξελίξεις.

Περιφερειακή Ενότητα Σερρών

Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής