Η ποιμαντορική εγκύκλιος του μητροπολίτη Φιλίππων, Νεαπόλεως και Θάσου, κ. Στεφάνου, για την αγία και Μεγάλη Παρασκευή είναι η ακόλουθη:

Αγαπητοί μου πατέρες και αδελφοί,

«Προς σε ορθρίζω* τον δι΄ ευσπλαγχνίαν* σεαυ­τόν τω πε­σόν­τι* κενώσαντα ατρέπτως* και μέχρι παθών* απαθώς υποκύψαντα,* Λόγε Θεού.* Την ειρήνην*  παράσχου μοι, φιλ­άνθρωπε».

Είναι γεγονός αναντικατάστατο το ότι για μία και μονα­δική φορά εκεί στην Παλαιστίνη το 33 μ.Χ. συνέβησαν αλήθειες οι οποίες συνεκλόνισαν όλη την αν­θρωπίνη ιστορία και ώρισαν συνθήκες βιωματικές για όλους τους ανθρώπους. Πράγματα που καθώρι­σαν την ζωή μας, και που εχώρισαν το ημερολόγιο του συγ­χρόνου και παγκοσμίου «γίγνεσθαι» στην πριν από τον Χρι­στό και μετά από τον Χριστό επ­οχή.

Γι΄ αυτόν ακριβώς τον λόγο και ο όσιος υμνογρά­φος της α­γί­ας μας Εκκλησίας Κοσμάς ο μοναχός ψάλ­λει τα παραπάνω λόγια στον Σταυρωθέντα Κύριο, στον Θεάνθρωπο Υἱό και Λό­γο του Θεοῦ : «Τώρα που εξύπνησα το πρωΐ, Λόγε του Θεού, προσεύχομαι σε σένα, ο οποίος από την μεγάλη σου ευ­σπλαγ­χνία εταπείνωσες τον εαυτό σου και έγινες άνθρωπος, για τον άνθρωπο που έπεσε στὴν αμαρτία, χωρίς να υ­ποστής κάποια αλλοίωση στην Θεότητά σου. και έσκυψες τόσο χαμηλά, μέχρι του σημείου να καταδεχθής παθήματα στην ανθρωπίνη φύση σου. σε παρακαλώ λοιπόν, φιλάνθρωπε, χάρισέ μου την ειρή­νη της ψυχής μου».

Αυτή την πραγματικότητα μεταφέρει στον κό­σμο μας για δύο χιλιάδες και είκοσι (2.020) χρόνια η αγία μας Εκκλησία, αν­τιμετωπίζοντας μέσα στους αιώνες διαρκή πόλεμο από τον αρ­χέ­κακο όφι και τους κατά εποχές αντιχρίστους, επειδὴ ακριβώς η αλήθεια του Εσταυρωμένου Χριστού τους τυφλώνει με το ά­κτι­στο φως της απείρου αγάπης του. Γράφει ο από­στολος Παύ­λος στην δευτέρα προς τους Κορινθίους επιστολή του : «Φοβά­μαι μήπως κάποιοι διαφθείρουν τις σκέψεις σας κατά τον ί­διο τρόπο που το φίδι εξ­απάτησε με την πανουργία του την Εύα, και χάσετε την χριστιανική σας απλότητα». Και συμπλη­ρώνει ο άγιος ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος στην δευ­τέρα καθολική επιστολή του : «Πολλοί πλάνοι έχουν εμφανισθή στον κόσμο, που δεν παραδέχονται ότι ο Ιησούς είναι ο Χρι­στός που έγινε άνθρωπος. Όποιος τα λέγει αυτά είναι ο πλά­νος και ο αντίχριστος». Και συγχρόνως ο άγιος απόστολος Παύ­λος στην δευτέρα επιστολή του προς τους Κορινθίους πάλι επαναλαμ­βάνει : «Ο σατανάς, ο θεός αυτού του αιώνα έχει τυ­φλώσει την σκέψη των απίστων, ώστε να μη μπο­ρούν να δούν το φως του ευαγγελίου, που αποκαλύ­πτει την δόξα του Χριστού, ο οποίος είναι εικόνα του Θεού».

Η πολεμική αυτή εναντίον του Χριστού και της αγίας του Εκκλησίας βασίζεται κατά κύριο λόγο στο γεγονός ότι, ενώ ο Χριστός είναι η ἀγάπη και η βα­σική του διδασκαλία είναι το «αγαπάτε αλλήλους», οι άνθρωποι της απιστίας επιτελούν τα έργα το μί­σους, της διχονοίας, της καταστροφής και του θα­να­του. Γράφει πάλι ο απόστολος Παύλος προς τους Εφεσίους : «Γι΄ αυτά που κάνουν εκείνοι στα κρυφά, είναι ντροπή ακόμη και να μιλάμε. Όταν όμως όλα αυτά έρχονται στό φώς, από­κα­λύ­πτεται η αληθινή τους φύση. Επειδή ό,τι φανερώνεται γίνεται και αυ­τό φως».

Η ατιμωτική Σταύρωση και τα Πάθη του Χρι­στού, αποτε­λούν την μεγαλύτερη αχαριστία εκ μέ­ρους των ανθρώπων που πιστεύουν σε αυτόν απέν­αντι στον δημιουργό τους, και συγ­χρόνως η μεγαλύ­τερη αδικία εκ μέρους των απίστων εναντίον ενός, ο οποίος και μέχρι σήμερα κατασυκοφαντείται από κά­ποιους οι οποίοι «σεβάσθηκαν και ελάτρευσαν την κτίση αντί για τον κτίστη», και ο οποίος δεν έβλαψε και δεν κατεδυνά­στευσε κάποιον. αντιθέτως μάλιστα κατά τον άγιο ευαγγελιστή Λουκά «απ΄ όπου και να επέρασε ευεργετούσε και τους για­τρευε όλους».

Για την πένθιμη αυτή ημέρα της Μεγάλης Παρα­σκευής του 862 μ.Χ. ακριβώς 1158 χρόνια πιο πριν, 17 Απριλίου έχομε και μεις εφέτος σήμερα, είπε μετα­ξύ των άλλων, στον ιερό αυ­τό­κρατορικό Ναό της α­γίας Ειρήνης Κωνσταντινουπόλεως, ο άγιος και μέγας Πατριάρχης Φώτιος: «Ας σκεφθούμε, αν όχι κάτι άλ­λο, αλλά το μυστήριο της παρούσης ημέρας, πως ο δεσπότης και ποιητής των όλων, ο απεριόριστος και απερί­γραπτος, αυτός που με τον λόγο του μόνο κρα­τεί μετέωρη την γη, που με ένα νεύμα του κινεί τον ουρανό, και κρατεί με­σα στην χούφτα το σύμπαν. ας σκεφθούμε πώς από τα παρθενικά αίματα αφού ήλθε για χάρη μου μέσα στη σάρκα, κρέμεται επάνω στο Σταυρό, ανοίγει τις παλάμες του στα καρφιά, δέχεται να καρφωθούν τα πόδια του, να του σχισθή η πλευ­ρά του, δέχεται εμπτυσμούς και ραπίσματα, αυτός που τρέμουν τα χερουβίμ και που με την πρόνοιά του γίνεται η διακυβέρνηση του σύμπαντος. Γιατί τα πάσχει αυτά; Για να κάνη να πηγάση για σένα η σωτηρία, για να σε απαλλάξη από την δειλία του διαβόλου, για να σε αρπάξη από την πα­λαιά τυραν­νία. Αλλ’ εκείνος βέβαια τα υποφέρει αυτά για να εξ­αγοράση για πάντα εμάς που είχαμε πωληθεί στην αμαρ­τία. και εμείς με τόσο αισχρές και άτοπες ηδονές και ρα­θυμίες αρχίσαμε πάλι να ξεπουλάμε τον εαυτό μας; Εκείνος μαστιγώνεται, για να απομακρύνη από εμάς τις μάστιγες των αμαρτιών, και εμείς πάλι υπο­δουλωνόμαστε σε αυτές σαν να είναι αγαθοί κύριοί μας; Εκείνος παραδίδει το σώμα του στον θάνατο, για να ζωοποιήση την ψυχή μας, και εμείς επιτρέπο­με εξαγριώνοντας το ιδικό μας σώμα σε ανήθικες πράξεις να πολεμά και να θέλη να φονεύση την ψυχή; Εκεί­νος γεύεται τον θάνατο για να μας αποδώση την αθανασία, και εμείς αγωνιζόμαστε να πνίξωμε τους εαυτούς μας με την θηλειά των παθών; Η γή σείεται, ο ήλιος σκοτεινιάζει, το κα­τά­πέτασμα του ναού σχί­ζεται, επειδή βλέπει τον Κύριο να σταυρώνεται για μας, και εμείς ούτε καν λυπούμεθα για τις αμαρτίες μας; Τα στοιχεία της φύσεως μεταβάλλονται, και σε σένα ούτε έτσι δεν γίνεται μεταβολή προς το καλύ­τερο, ού­τε αυτά δεν σε καλούν σε μετάνοια, ούτε αυ­τά δεν μαλα­κώνουν την πώρωση της ψυχής σου;»

Σήμερα, Μεγάλη Παρασκευή του 2020. Όλοι μας και όλες, μέσα σε μια περίοδο πολύ δύσκολη και πο­νεμένη, χρειάζεται να αντιληφθούμε πως εάν δεν ζή­σωμε βαθειά μέσα μας τό μυστή­ριο της θείας οικονο­μίας και της συγκλονιστικής καί μοναδικής θυσίας του Θεανθρώπου Κυρίου ημών Ιησού Χριστού υπέρ της σωτηρίας των ανθρώπων, δεν θα μπορέσωμε πο­τέ να αγαπήσω­με όπως θέλει ο Θεός, και δεν θα μπο­ρέσω­με ποτέ να αγκαλιά­σωμε τον πάσχοντα αδελφό μας και τον αδύναμο πνευματικά φίλο, ή εχθρό μας. Ε­φέτος είμεθα κλεισμένοι στα σπίτια μας για να προ­­φυλάξωμε και να προφυλαχθούμε, και υφιστάμε­θα την στέρηση από την μετοχή στις ιερές μας ακο­λου­θίες και στη Θεία Λειτουργία, λόγω του μεγάλου προβλήματος που ανέκυψε για την υγεία και την ζωή των ανθρώπων σε ολόκληρο τον πλανή­τη. Αυ­τή η στέρηση είναι μία πολύ μικρή πράξη θυσίας για τον καθένα μας χάριν της αγάπης του Εσταυρω­μέ­νου Κυρίου. Μια πράξη θυσίας και ταπεινώσεως του ιδιοτελούς φρονήματός μας μέσα σε ένα κόσμο ακρά­του εγωϊσμού και ωφελιμιστικής αν­θρωπ­αρε­­σκείας. Ας ατενίσωμε τον δι’ ημᾶς εθελουσίως ανελ­θόν­τα επί του φρικτού ξύλου του Σταυρού Κύριο ημών Ιησού Χριστό, και ας ζητήσωμε από αυτόν την συγγνώμη και την κατ­αλ­λαγή, την υπομονή και την εγκράτεια των σκέψεων και των συναισθημάτων μας, όπως επί­σης και την σταθερή διάκριση στις λογικές πράξεις μας, που ακόμη και εάν συγκεντρωθούν ό­λες αυτές μα­ζύ με τις αμαρτίες τόσο τις ιδικές μας, όσο και ό­λων των ανθρώπων όλων των εποχών, αποτε­λούν έ­να ελάχιστο ψεγάδι μέσα στον ωκεανό της χά­ριτος του Δομήτορος και Αρ­χη­γού της αγίας μας Εκκλη­σίας, μιας συγκλονιστικής χάριτος που μας έ­χει προσφέ­ρη με την Σταυρική Θυσία του για την σω­­τηρία μας.

Λέγει χαρακτηριστικά ο άγιος Γρηγόριος ο Θεο­λό­­γος, Αρ­χι­επίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως : «Διότι αυτό είναι καλύ­τε­ρο και περισσότερο, όσο είναι ο κή­πος από το φυτό, και όλος ο ουρανός με τα κάλλη του από ένα αστέρι, και το σώμα από ένα μέλος, επει­δή και ο Θεός, ενώ είναι ένας, κυβερνά καλώς ολόκλη­ρη την Εκκλησία. Και πρέπει να μη επιδιώκω μόνο το συμφέρον μου, αλλά και το συμφέρον των άλλων. Επειδή και ο Χριστός, ο οποίος μπορούσε να παρα­μεί­­νη στην τιμή και στην θεότητά του, το έκαμε έτσι, και όχι μόνο εταπείνωσε τον εαυτό του μέχρι του σημείου να λάβη την μορφή του δούλου, αλλὰ υπέμεινε και τον Σταυρό, περι­φρονώντας την εντρο­πή, για να διαλύση την αμαρτία με τα πά­θη του και για να εξαφανίση με τον θάνατό του τον θάνα­το».

Καλό και ευλογημένο Πάσχα!