Ερώτηση με αίτημα για γραπτή απάντηση προς τη διοίκηση της Περιφέρειας Κ. Μακεδονίας (ΠΚΜ) κατέθεσε η παράταξη «Κοιτάμε Μπροστά», φέρνοντας στο προσκήνιο το ζήτημα της έγκρισης της εγκατάστασης φωτοβολταϊκών (φ/β) σταθμών τεραστίων διαστάσεων εντός προστατευόμενων περιοχών του δικτύου NATURA 2000.

Ήδη από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας – Θράκης έχουν αδειοδοτηθεί δύο φ/β σταθμοί στις περιοχές NATURA GR1230005 «Περιοχή Έλους Αρτζάν» και GR1230006 «Περιοχή Ανθοφύτου» αντίστοιχα, στην Περιφερειακή Ενότητα Κιλκίς. Για τις μονάδες αυτές υπήρχε αρνητική γνωμοδότηση από τον αρμόδιο Φορέα Διαχείρισης (ΦΔ) Προστατευόμενων Περιοχών Θερμαϊκού Κόλπου και για την αδειοδότησή τους εξέφρασε την έντονη διαμαρτυρία της η Ελληνική Ορνιθολογική Εταρεία, η οποία θεωρεί ότι «ότι θα εκθέσουν τη χώρα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και θα καταπέσουν εύκολα σε ενδεχόμενη δικαστική προσφυγή». Ο φ/β σταθμός «Κοτύλη» καλύπτει το 8,5 % της έκτασης της περιοχής «Έλος Αρτζάν», ενώ ο φ/β σταθμός «Νέο Σιράκιο» απέχει μόλις 9 μέτρα από την περιοχή «Ανθοφύτου».

Σε διαδικασία διαβούλευσης και έγκρισης βρίσκεται και ένα επίσης τεραστίων διαστάσεων φ/β πάρκο, το οποίο σχεδιάζεται να εγκατασταθεί στο Μενοίκιο Όρος, στην Περιφερειακή Ενότητα Σερρών. Ήδη τα Δημοτικά Συμβούλια των Δήμων Εμμανουήλ Παπά και Σερρών γνωμοδότησαν αρνητικά, όπως και ο ΦΔ της Λίμνης Κερκίνης. Ο Σύλλογος Προστασίας του Περιβάλλοντος Σερρών, κτηνοτρόφοι, κάτοικοι και πολίτες της ευρύτερης περιοχής ήδη εκφράζουν έντονες διαμαρτυρίες.

Η παράταξη «Κοιτάμε Μπροστά» ζητά να μάθει ποια στάση πρόκειται να κρατήσει η ΠΚΜ αναφορικά με την εγκατάσταση φ/β τεραστίων διαστάσεων εντός προστατευόμενων περιοχών, εάν ο Περιφερειακός Χωροταξικός Σχεδιασμό Αειφόρου Ανάπτυξης (ΠΧΣΑΑ) επιτρέπει ή αποθαρρύνει κάτι τέτοιο και αν θα προστατευτούν τα δικαιώματα των κτηνοτρόφων. Επίσης, υπενθυμίζει ότι τα τελευταία χρόνια ζητά ανελλιπώς από την ΠΚΜ να προχωρήσει σε μια συνολικότερη μελέτη και έναν προσεκτικότερο και πιο εξειδικευμένο χωροταξικό σχεδιασμό των εγκαταστάσεων ΑΠΕ στην Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας, ώστε να αποφευχθεί η άναρχη «ανάπτυξη» τριτοκοσμικού τύπου που παρατηρείται και επιβαρύνει το φυσικό περιβάλλον, τη βιοποικιλότητα και παραδοσιακές οικονομικές δραστηριότητες

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:

ΠΡΟΣ:

• Αντιπεριφερειάρχη Ανάπτυξης & Περιβάλλοντος, κ. Γιουτίκα

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:

• Περιφερειάρχη Κ. Μακεδονίας, κ. Τζιτζικώστα

• Πρόεδρο Περιφερειακού Συμβουλίου Κ. Μακεδονίας, κ. Μητράκα

Ερώτηση, με αίτημα για γραπτή απάντηση

Θέμα: Φωτοβολταϊκοί σταθμοί τεραστίων διαστάσεων σε περιοχές Natura Αρτζάν, Ανθοφύτου Κιλκίς και Μενοίκιου Σερρών.

Α. Κατά το έτος που μας πέρασε, αδειοδοτήθηκαν σωρηδόν τεραστίων διαστάσεων φωτοβολταϊκοί σταθμοί (Φ/Β) στην Περιφερειακή Ενότητα Κιλκίς (Χωρύγι, Παλιό Γυναικόκαστρο, Κοτύλη, Ανθόφυτο), γεγονός που αλλάζει δραστικά τις χρήσεις γης από κτηνοτροφική ή εύφορη γεωργική γη σε βιομηχανική περιοχή παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος. Η Επιτροπή Ανάπτυξης, Καινοτομίας και Αγροτικής Οικονομίας, της οποίας προΐστασθε, συνήθως γνωμοδοτεί θετικά σε τέτοια έργα, παρά τις αντίθετες τοποθετήσεις της αντιπολίτευσης. Ιδιαίτερα η παράταξή μας καταψήφισε όλες αυτές τις τεραστίων διαστάσεων μονάδες, λαμβάνοντας υπόψη και τις αρνητικές γνωμοδοτήσεις του Δήμου Κιλκίς και των τοπικών κοινοτήτων.

Ωστόσο, από όλες αυτές τις μονάδες, ξεχωρίζουν δύο που αδειοδοτήθηκαν πρόσφατα από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας – Θράκης, παρά το γεγονός ότι βρίσκονται εντός προστατευόμενων περιοχών. Πρόκειται για δύο τεραστίων διαστάσεων Φ/Β σταθμούς στις περιοχές NATURA (Ζώνες Ειδικής Προστασίας) GR1230005 «Περιοχή Έλους Αρτζάν» και GR1230006 «Περιοχή Ανθοφύτου» αντίστοιχα. Για τις μονάδες αυτές υπήρχε αρνητική γνωμοδότηση από τον αρμόδιο Φορέα Διαχείρισης (ΦΔ) Προστατευόμενων Περιοχών Θερμαϊκού Κόλπου και για την αδειοδότησή τους εξέφρασε την έντονη διαμαρτυρία της η Ελληνική Ορνιθολογική Εταρεία.

Σε αυτή τη διαμαρτυρία σημειώνεται ότι ο Φ/Β σταθμός «Κοτύλη» καλύπτει το 8,5 % της έκτασης της περιοχής NATURA «Έλος Αρτζάν», ενώ ο Φ/Β σταθμός «Νέο Σιράκιο» απέχει μόλις 9 μέτρα από την περιοχή NATURA. Επομένως απολύτως δικαιολογημένα ο ΦΔ δήλωσε αδυναμία γνωμοδότησης λόγω της απουσίας μελέτης Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης (ΕΟΑ) και Δέουσας Εκτίμησης των επιπτώσεων του έργου, όπως ορίζει ο Ν. 4014/2011 για τα έργα που βρίσκονται εντός περιοχών NATURA ή δύναται να τις επηρεάζουν. Η πρωτοφανής εισήγηση από το Υπουργείο είναι πως όντως απαιτείται η εκπόνηση ΕΟΑ, αλλά το έργο μπορεί να αδειοδοτηθεί κανονικά και η ΕΟΑ να διεξαχθεί μετά την χορήγηση της άδειας! Ωστόσο η νομοθεσία ορίζει σαφώς ότι είναι ακριβώς η αξιολόγηση της ΕΟΑ και της Δέουσας Εκτίμησης των επιπτώσεων που καθορίζει το αν θα δοθεί άδεια ή όχι στο έργο. Πρόκειται, επομένως, για απαράδεκτη διαστρέβλωση των προβλέψεων της Οδηγίας για τους Οικοτόπους και του Ν. 40114/2011 για την περιβαλλοντική αδειοδότηση και είναι επιβεβλημένη η επανεξέτασή τους ως παράτυπες, καθώς πέρα από την επαπειλούμενη περιβαλλοντική βλάβη, είναι βέβαιο ότι θα εκθέσουν τη χώρα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και θα καταπέσουν εύκολα σε ενδεχόμενη δικαστική προσφυγή.

Β. Ένα τεραστίων διαστάσεων φωτοβολταϊκό πάρκο (4.100 στρμ, 311,434 MW), σχεδιάζεται να εγκατασταθεί στο Μενοίκιο Όρος, εντός των περιοχών NATURA “Κορυφές όρους Μενοίκιον – Όρος Κούσκουρας – Ύψωμα – Σπήλαιο Πελαδέ” (GR1260004) και “Κοιλάδα Τιμίου Προδρόμου – Μενοίκιον” (GR1260009), στην Περιφερειακή Ενότητα Σερρών. Το έργο έχει ήδη λάβει την έγκριση από την ΡΑΕ στις 21 Απριλίου 2021 και είναι σε διαδικασία διαβούλευσης της Μ.Π.Ε. Ήδη τα Δημοτικά Συμβούλια των Δήμων Εμμανουήλ Παπά και Σερρών γνωμοδότησαν αρνητικά, όπως και ο ΦΔ της Λίμνης Κερκίνης. Ο Σύλλογος Προστασίας του Περιβάλλοντος Σερρών, κτηνοτρόφοι, κάτοικοι και πολίτες της ευρύτερης περιοχής έχουν εκφράσει τις αντιρρήσεις τους και κινητοποιούνται για την αποτροπή της εγκατάστασης του έργου.

Τα επιχειρήματά τους εστιάζονται στο παγκόσμιο γεωλογικό ενδιαφέρον, λόγω των πολλών επιφανειακών και υπόγειων καρστικών μορφών και την εξυπηρέτηση από αυτές πολλών τοπικών οικισμών ως προς την ύδρευση και την άρδευση, που αναμένεται να επηρεαστούν αρνητικά από τη διάνοιξη δρόμων και τις παρεμβάσεις για την εγκατάσταση των πάνελ. Επίσης, η αλλαγή των χρήσεων γης θα αποβεί εις βάρος των βοσκοτόπων και της κτηνοτροφικής δραστηριότητας που ασκείται παραδοσιακά.

Παρακαλούμε να μας απαντήσετε:

1. Συμφωνείτε ότι οι Φ/Β σταθμοί «Κοτύλη» και «Νέο Συράκιο» θα επηρεάσουν αρνητικά τις αντίστοιχες περιοχές του δικτύου NATURA και ότι αντιβαίνουν στην ευρωπαϊκή νομοθεσία;

2. Προτίθεστε να ενημερώσετε σχετικά το Υπουργείο Περιβάλλοντος, αλλά και την Αποκεντρωμένη Διοίκηση και να καταθέσετε συμπληρωματικά στοιχεία γνωμοδότησης, ώστε να αλλάξει την απόφασή της;

3. Συμφωνείτε ότι το φωτοβολταϊκό πάρκο που σχεδιάζεται να εγκατασταθεί στο Μενοίκιο Όρος είναι ασύμβατο με τις προβλέψεις της προστατευόμενης περιοχής και την εξάσκηση της κτηνοτροφικής δραστηριότητας, ώστε να γνωμοδοτήσετε αρνητικά στην Επιτροπή Ανάπτυξης όπου πρόκειται να συζητηθεί;

4. Πώς σκοπεύετε να στηρίξετε την κτηνοτροφική δραστηριότητα στις περιοχές εγκατάστασης τεραστίων διαστάσεων Φ/Β σταθμών και να διασφαλίσετε τα δικαιώματα των κτηνοτρόφων; Τί θα κάνετε με τα Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης και τη βελτίωση της διαχείρισης της βοσκοϊκανότητας των δημόσιων βοσκήσιμων εκτάσεων;

5. Τί αναφέρει ο Περιφερειακός Χωροταξικός Σχεδιασμό Αειφόρου Ανάπτυξης για την εγκατάσταση φ/β σταθμών σε περιοχές NATURA;

6. Θα προχωρήσετε σε μια συνολικότερη μελέτη και έναν προσεκτικότερο και πιο εξειδικευμένο χωροταξικό σχεδιασμό των εγκαταστάσεων ΑΠΕ στην Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας, όπως ζητά ανελλιπώς η παράταξή μας τα τελευταία χρόνια, ώστε να αποφευχθεί η άναρχη «ανάπτυξη» τριτοκοσμικού τύπου που παρατηρείται και επιβαρύνει το φυσικό περιβάλλον, τη βιοποικιλότητα και παραδοσιακές οικονομικές δραστηριότητες;

7. Θα υποστηρίξετε προς την κεντρική διοίκηση το αίτημα της αναθεώρησης της εγκατάστασης ΑΠΕ εντός προστατευόμενων περιοχών;