Τι έγινε με την κυβερνητική δέσμευση της εκταμίευσης των 250 εκατ. ευρώ για την κάλυψη του ενεργειακού κόστους των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ); Η απάντηση είναι απλή: Τίποτα! Κι αυτό παρότι, όπως είχαμε αποκαλύψει, δεν υπάρχει κώλυμα ως προς την κοινοτική νομοθεσία για την κρατική επιχορήγηση, καθώς δεν θεωρείτο παράνομη κρατική ενίσχυση. Γιατί, όμως, η κυβέρνηση Μητσοτάκη επιμένει να αφήνει απροστάτευτες τις ΔΕΥΑ εν μέσω ενεργειακής κρίσης και εκτόξευσης του ενεργειακού κόστους; Γιατί η κυβέρνηση χρησιμοποιεί την ενεργειακή κρίση, που έχει προκαλέσει υπέρογκη αύξηση των χρεών των ΔΕΥΑ προς τους παρόχους ενέργειας, ως βασικό επιχείρημα για να προχωρήσει σε συγχωνεύσεις των ΔΕΥΑ;

«Οι ΔΕΥΑ έχουν γονατίσει!»

Για «μεθοδευμένη προσπάθεια απαξίωσης» που σκοπό έχει την «ιδιωτικοποίηση των λειτουργιών των ΔΕΥΑ» κάνουν λόγο οι δήμαρχοι των επαρχιακών περιοχών, που υδροδοτούν πόλεις, χωριά και οικισμούς με «φθηνό νερό». Όπως λένε, όμως, το ενεργειακό κόστος λόγω της ενεργειακής κρίσης και της μετέπειτα ενσωμάτωσης στα τιμολόγια του ρεύματος της ρήτρας αναπροσαρμογής, «οι ΔΕΥΑ έχουν γονατίσει!».

Ταυτόχρονα, φωτιές έχει ανάψει στους Δήμους της ελληνικής επαρχίας ο υπουργός Περιβάλλοντος, Θεόδωρος Σκυλακάκης που εξαγγέλλει νομοσχέδιο για την συγχώνευση των ΔΕΥΑ, προκειμένου να «δημιουργηθεί οικονομία κλίμακας» και «να βελτιωθεί η εισπραξιμότητα των ληξιπρόθεσμων χρεών των ιδιωτών προς τις ΔΕΥΑ». Το νομοσχέδιο αναμένεται να κατατεθεί τις επόμενες ημέρες ή το αργότερο στις αρχές του 2024, προκειμένου το ζήτημα των ΔΕΥΑ να «κλείσει μέσα στο 2024», όπως χαρακτηριστικά λέει.

Τι σχεδιάζει ο υπουργός Περιβάλλοντος, Θ. Σκυλακάκης;

Ο υπουργός Περιβάλλοντος, Θ. Σκυλακάκης αν και ισχυρίζεται ότι δεν τίθεται ζήτημα «ιδιωτικοποίησης» του νερού, μιας που όπως παραδέχθηκε αυτό έχει κριθεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας, ότι δηλαδή το νερό αποτελεί «δημόσιο αγαθό», ο ίδιος δεν διευκρινίζει την στόχευσή του για την επικείμενη νομοθετική ρύθμιση για τις ΔΕΥΑ. Επιμένει, πάντως, ότι «η οικονομική κατάσταση των ΔΕΥΑ ήταν προβληματική και πριν την ενεργειακή κρίση».

Στην τελευταία συνεδρίαση της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (13/12/2023), ο υπουργός Περιβάλλοντος, Θ. Σκυλακάκης ανέφερε ότι το ύψος των ανείσπρακτων οφειλών προς τις ΔΕΥΑ είναι 700 εκατ. ευρώ, το αποθεματικό των ΔΕΥΑ είναι 170 εκατ. ευρώ και  144 εκατ. ευρώ είναι το ύψος των δανείων των ΔΕΥΑ για την εκτέλεση έργων αποχέτευσης. Ο ίδιος εκτίμησε ότι από το σύνολο των ανείσπρακτων μόνον το 50 – 60% μπορούν να εισπραχθούν. Εκτίμησε, δηλαδή, ότι περί τα 350 εκατ. ευρώ θα παραμείνουν ως ανείσπρακτα χρέη.

Το νέο μοντέλο διοίκησης των ΔΕΥΑ

Ο Θ. Σκυλακάκης υποστήριξε ότι το νέο σχήμα των ΔΕΥΑ αυτό θα είναι «κρατικές» παρότι παραδέχθηκε ότι οι ΔΕΥΑ δεν ανήκουν στους φορείς γενικής κυβέρνησης. Η νομική υπόσταση των ΔΕΥΑ είναι σύμφωνα με τους δημάρχους το πρόβλημα, που μπορεί να ανοίξει την κερκόπορτα για την ιδιωτικοποίηση της λειτουργίας τους, λόγω της σοβαρής υποστελέχωσης, που αγγίζει το 50%, αλλά και της σοβαρής έλλειψης πόρων, που προκαλεί την συσσώρευση χρεών.

Μιλώντας για το νέο μοντέλο διοίκησης των συγχωνευμένων ΔΕΥΑ, ο Θ. Σκυλακάκης υποστήριξε ότι οι νέες διοικήσεις των συγχωνευμένων ΔΕΥΑ θα είναι «καθολικοί διάδοχοι» των προηγούμενων επιχειρήσεων. Στα Δ.Σ. των νέων ΔΕΥΑ την πλειοψηφία στην 9μελή σύνθεση θα έχουν οι Δήμοι με 5 εκπροσώπους, θα συμμετέχουν επιστήμονες σχετιζόμενοι με την διαχείριση υδάτων και το κράτος θα έχει μειοψηφική παρουσία. Σημειωτέον ότι εξαιρεί από το σχήμα διοίκησης την παρουσία των εκπροσώπων εργαζομένων.

Χωρίς να απαντά στο ζήτημα της υποστελέχωσης των ΔΕΥΑ, ο υπουργός Περιβάλλοντος, Θ. Σκυλακάκης περιορίστηκε να πει ότι «οι θέσεις εργασίας είναι διασφαλισμένες με διατήρηση της προσωπικής διαφοράς για τους υπαλλήλους». Εξήγγειλε ότι θα υπάρχει πρόβλεψη για μπόνους παραγωγικότητας ύψους 15%, όπως συμβαίνει με τους υπαλλήλους, που χειρίζονται τα προγράμματα  του Ταμείου Ανάκαμψης.

Άτοκο δάνειο για την αποπληρωμή του ενεργειακού χρέους

Ο υπουργός Περιβάλλοντος απέφυγε να μπει στην ουσία των χρηματοδοτικών απωλειών των ΔΕΥΑ λόγω της εκτόξευσης του ενεργειακού κόστους. Δεσμεύτηκε για αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων χρεών των ΔΕΥΑ προς τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας με χρηματοδότηση από το κράτος στο ύψος των 250 εκατ. ευρώ εντός του 2024. Το ποσόν θα δοθεί στις ΔΕΥΑ για αυτό το σκοπό και οι δημοτικές επιχειρήσεις θα το επιστρέψουν στο κράτος υπό μορφή άτοκου δανείου με δυνατότητα αποπληρωμής σε βάθος 30ετίας.

Παραπέμπει στο σχέδιο «Απόλλων»…

Στο δε αίτημα για την δημιουργία ενεργειακού χώρου, προκειμένου οι ΔΕΥΑ να ηλεκτροδοτούνται από τις ενεργειακές κοινότητες το δίκτυο των οποίων θα συνδέεται με το κεντρικό δίκτυο ηλεκτροδότησης, ο Θ. Σκυλακάκης παρέπεμψε στο υπό διαμόρφωση σχέδιο «Απόλλων», όπου όμως εκεί οι μεγάλοι παίκτες της ηλεκτρικής ενέργειας έχουν καταλάβει όλο το δίκτυο.

Ο υπουργός Περιβάλλοντος δεν μπήκε στην ουσία της τιμολόγησης του νερού, παρά μόνον μίλησε για φθηνό και ποιοτικό νερό. Ενώ για την γεωγραφική κατανομή των νέων συγχωνευμένων ΔΕΥΑ, ο Θ. Σκυλακάκης περιορίστηκε να πει απευθυνόμενος στους δημάρχους, πως «είναι ζήτημα που θα το συζητήσουμε από κοινού». Σημειωτέον ότι μαζί με την σφοδρή αντίδραση των δημάρχων για την συγχώνευση των ΔΕΥΑ, οι ίδιοι τονίζουν ότι η ηγεσία το υπουργείου Περιβάλλοντος δεν λαμβάνει υπ’ όψιν τα γεωγραφικά χαρακτηριστικά της συνένωσης των ΔΕΥΑ.

Αντιδράσεις από την Ένωση των ΔΕΥΑ

Έντονες οι αντιδράσεις των δημάρχων στις εξαγγελίες του υπουργού Περιβάλλοντος για το μέλλον των ΔΕΥΑ. Την επομένη της συνεδρίασης της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας, η Ένωση των ΔΕΥΑ πραγματοποίησε έκτακτη γενική συνέλευση με τον πρόεδρό της, Γιώργο Μαρινάκη να καταγγέλλει την κυβέρνηση για «άνιση μεταχείριση» των ΔΕΥΑ σε σχέση με την ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ, που είναι κρατικές επιχειρήσεις. «Η κυβέρνηση έσπευσε να αποπληρώσει τις υποχρεώσεις της ΕΥΔΑΠ ύψους 240 εκατ. ευρώ και της ΕΥΑΘ ύψους 22 εκατ. ευρώ, αλλά στις ΔΕΥΑ δεν έχει δώσει ούτε ένα ευρώ για την κάλυψη της εκτόξευσης του ενεργειακού κόστους», τόνισε ο Γ. Μαρινάκης. «Μας λένε ότι θα μας δώσουν 250 εκατ. ευρώ για την κάλυψη του ενεργειακού κόστους υπό μορφή άτοκου δανείου. Αλλά γιατί δεν γίνεται το ίδιο για την ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ;», διερωτήθηκε ο Γ. Μαρινάκης.

Μεταρρύθμιση χωρίς χρηματοδότηση

«Ο κ. Σκυλακάκης χαρακτηρίζει την πρότασή του μεταρρύθμιση, αλλά επί της ουσίας είναι απορρύθμιση, γιατί σχεδιάζουν την επέκταση των 124 ΔΕΥΑ σε 140 δήμους που δεν έχουν ΔΕΥΑ και όλο αυτό σχεδιάζεται χωρίς χρήματα και χωρίς προσωπικό», είπε σε υψηλούς τόνους ο Γ. Μαρινάκης.

Για το δε ζήτημα εισπραξιμότητας των ΔΕΥΑ, ο πρόεδρος της Ένωσης των ΔΕΥΑ, Γ. Μαρινάκης εξήγησε ότι τα ποσοστά εισπραξιμότητας είναι υψηλότερα σε σχέση με τους δήμους και του κράτους. Υπογράμμισε, μάλιστα, ότι  αίτημα της Ένωσης των ΔΕΥΑ είναι σύνδεση των ληξιπρόθεσμων οφειλών με την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ). Αλλά, όπως είπε, αυτό το αίτημα, ο ίδιος το έχει καταθέσει γραπτώς περισσότερο από 15 φορές, όμως, «δεν έχει γίνει αποδεκτό από την κυβέρνηση.

Μπαίνοντας στην ουσία της διαχείρισης των υδάτων, ο Γ. Μαρινάκης κατήγγειλε ότι «το ζήτημα επικεντρώνεται μόλις στο 12% που αφορά στο πόσιμο νερό, αλλά η κυβέρνηση και η ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος δεν ασχολούνται με το πραγματικό πρόβλημα, που έχει να κάνει με το αρδευτικό νερό και την σπατάλη του μέσω διαρροής που φτάνει το 60% στο φυσικό πόρο».  «Υπάρχει αδιαφάνεια στην διαχείριση του αρδευτικού νερού και αντί να ασχολούμαστε με αυτό,  ασχολούμαστε με το 12% που αφορά το πόσιμο νερό», τόνισε.

Βλέπουμε μεθοδεύσεις για την ιδιωτικοποίηση των ΔΕΥΑ

«Τα χρέη των ΔΕΥΑ δημιουργήθηκε λόγω της ενεργειακής κρίσης αλλά η κυβέρνηση δεν έχει δώσει λεφτά για την κάλυψη αυτού του χρέους», τόνισε ο αντιπρόεδρος της Ένωσης των ΔΕΥΑ, Απόστολος Καλογιάννης και απερχόμενος δήμαρχος Λαρισαίων. Ο ίδιος έχει κατορθώσει η ΔΕΥΑ Λάρισας να μην έχει χρέη και να έχει προχωρήσει σε επένδυση ενεργειακής αυτονομίας των εγκαταστάσεων, αλλά αυτή έχει μπλοκάρει ως προς την λειτουργία της γιατί δεν υπάρχει χώρος στο κεντρικό δίκτυο ηλεκτροδότησης για την διασύνδεσή της.

«Ο ενεργειακός χώρος που υπήρχε, τελείωσε το 2020! Τον έχουν καταλάβει οι μεγάλοι πάροχοι ηλεκτρική ενέργειας. Τα δίχτυα του ΔΕΔΔΗΕ και του ΑΔΜΗΕ είναι ήδη κουρασμένα και είναι πάρα πολύ δύσκολη η σύνδεση των ΔΕΥΑ μέσω ενεργειακών κοινοτήτων με το κεντρικό δίκτυο», εξήγησε ο Απ. Καλογιάννης.

Μιλώντας για μεθόδευση της κυβέρνησης που οδηγεί στην ιδιωτικοποίηση, ο Απ. Καλογιάννης επισήμανε: «Η ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος ισχυρίζεται ότι θέλει να δημιουργήσει οικονομίας κλίμακος στις ΔΕΥΑ, αλλά χωρίς προσωπικό,  δεδομένου ότι υπάρχει υποστελέχωση η οποία ξεπερνάει το 50%. Με αυτόν τον τρόπο ανοίγει η κερκόπορτα για την ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών των ΔΕΥΑ όπως συμβαίνει την τελευταία περίοδο με την διαχείριση των εγκαταστάσεων βιολογικού καθαρισμού».

Τι ετοιμάζουν οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι;

«Ήδη μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι εξαγοράζουν μικρές επιχειρήσεις οι οποίες δραστηριοποιούνται στις υπηρεσίες διαχείρισης υδάτων και βιολογικών καθαρισμών και διαμορφώνεται ένα νέο τοπίο», σημείωσε ο Απ. Καλογιάννης. Εξήγησε, μάλιστα, «οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι ετοιμάζονται για να μπουν στον χώρο της διαχείρισης υδάτων και να υλοποιήσουν τα σχέδιά τους για ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών ύδατος». «Η κατάργηση των νομικών  προσώπων των Δήμων ήταν η αρχή και για αυτό η κυβέρνηση θέλει να προχωρήσει στη συνένωση των ΔΕΥΑ», υπογράμμισε ο Απ. Καλογιάννης. «Αν δεν αντισταθούμε αυτό που έγινε με την κατάργηση των νομικών προσώπων των ΟΤΑ, θα γίνει άμεσα και με τις ΔΕΥΑ», τόνισε ο δήμαρχος Αγιάς, Αντώνης Γκουντάρας, γιατί όπως είπε στόχος της κυβέρνησης είναι δια του οικονομικού στραγγαλισμού των ΔΕΥΑ να εκχωρήσουμε τις λειτουργίες τους σε μεγάλες εταιρείες.

Πηγή : ilektrav.gr