Νικος Λυγερός

Η γενοκτονία των Αρμενίων δεν είναι μόνο μια επέτειος αλλά μια πραγματικότητα. Η γενοκτονία δεν υπάρχει μόνο στις 24 Απριλίου και δεν τη θυμόμαστε μόνο αυτή τη μέρα. Είναι ένα έγκλημα κατά της Ανθρωπότητας και κατά συνέπεια δεν διαγράφεται από τη μνήμη μας όσο και να το θέλει το τουρκικό καθεστώς. Δεν ξεχνάμε επιπλέον, διότι η Τουρκία δεν έχει αναγνωρίσει ακόμα τη γενοκτονία των Αρμενίων.

Δεν θέλει να αποδεχτεί ότι ο Κεμάλ δεν ήταν παρά ένας Χίτλερ και τίποτα άλλο. Ο Κεμάλ είναι ένας γενοκτόνος. Κεμάλ, ο γενοκτόνος. Αυτό είναι το όνομά του και κανένα άλλο και όσο δεν το αποδέχεται η Τουρκία τόσο συμμετέχει στη γενοκτονία της μνήμης. Τα θεμέλια του κεμαλικού κράτους είναι τα κόκαλα των Αρμενίων και με το αίμα τους έδεσε το τούρκικο ατσάλι. Με άλλα λόγια, δεν υπάρχει καθαρό τουρκικό υπόβαθρο. Και να αναγνωρίσει η Τουρκία τη γενοκτονία των Αρμενίων συνεπάγεται με αυτό. Δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει λύση βέβαια, αφού με τις προσπάθειες του νεοθωμανισμού υπάρχει προσπάθεια να ελαχιστοποιηθεί ο ρόλος του Κεμάλ. Δεν σημαίνει όμως ότι δεν είναι ο συνεχιστής μιας οθωμανικής προσπάθειας εξόντωσης κάθε μη μουσουλμανικού στοιχείου από την οθωμανική Αυτοκρατορία. Δεν ξεχνάμε ότι οι πρώτες επίσημες αναφορές προβλημάτων που υπάρχουν γίνονται ήδη από το 1878 στο Συνέδριο του Βερολίνου από την αρμενική αντιπροσωπεία. Δεν ξεχνάμε, βέβαια, ότι οι πρώτες μαζικές σφαγές γίνονται το 1894.

Και θεωρούμε ότι από τότε αρχίζει η γενοκτονία των Αρμενίων και όχι μόνο το 1915. Δεν μπερδεύουμε τα θεσμικά σύμβολα με την ιστορική πραγματικότητα. Διότι δεν το επιτρέπουμε στον εαυτό μας. Και δεν μπορούμε να ξεχάσουμε ότι ο Αρμενικός λαός είναι ένας χριστιανικός λαός και ότι αυτή η ιδιότητα είναι μια από τις δικαιολογίες που χρησιμοποιήθηκαν για να τον γενοκτονήσουν. Ο Κεμάλ ήταν απλώς το αποκορύφωμα της φρίκης και της βαρβαρότητας, αλλά και οι δυο υπήρχαν από πριν. Αυτή, λοιπόν, η βαρβαρότητα δεν είναι μια καινοτομία του Κεμάλ αλλά το υπόβαθρό του. Και δεν είναι τυχαίο αλλά αναγκαίο αν η Επιχείρηση Νέμεσις χτύπησε κτήνη σαν τον Ταλαάτ Πασά. Δεν είναι τυχαίο αλλά αναγκαίο που το Δικαστήριο του Βερολίνου αθώωσε τον Soghomon Tehlirian. Ακόμα και η θεσμική δικαιοσύνη αποδέχτηκε ότι ένα θύμα μπορεί να μετατραπεί σε δίκαιο λόγω ανάγκης. Και αυτό το έκανε πολύ πιο πριν αναγνωρισθεί ή μάλλον επινοηθεί η έννοια της γενοκτονίας από τον Raphael Lemkin. Πράγμα που σημαίνει ότι η θεσμική δικαιοσύνη αναγνώριζε ήδη από τότε τη βαρβαρότητα του εγκλήματος κατά της Ανθρωπότητας. Διότι αυτό είναι η γενοκτονία των Αρμενίων. Είναι η πρακτική απόδειξη της βαρβαρότητας. Με άλλα λόγια η επέτειος είναι μόνο ένα σύμβολο, ενώ η πραγματικότητα δεν έχει πάψει, αφού δεν αναγνωρίζεται καν η ύπαρξή της από το τουρκικό καθεστώς.